Gdzie jest Bursztynowa Komnata? Została bezpowrotnie zniszczona, czy może bezcenne zdobienia rozebrano i złożono w skrzyniach gdzieś, nie wiadomo gdzie? To najbardziej znany zaginiony skarb w Polsce. Wiemy, że istniał – nikt nie wie, co działo się z nim od czasu gdy przepadł bez wieści.

Bursztynowa Komnata – wystrój na zamówienie

Bursztynowa Komnata, zdjęcie ilustracyjne, fot. Alexandra Lande, Shutterstock. W rzeczywistości odtworzona Bursztynowa Komnata w pałacu Katarzyny w Carskim Siole, niedaleko St. Petersburga

To był przepiękny projekt – kompletny, przemyślany od A do Z. Piękny wystrój został zaprojektowany dla Fryderyka I i wykonany przez gdańskich mistrzów jubilerstwa i złotnictwa. Bursztyn to najcenniejszy skarb Bałtyku, a drogocenna Komnata warta była miliony – dziś jest właściwie bezcenna. Jej kopia, odtworzona w Carskim Siole i widoczna powyżej, kosztowała 11,5 mln dolarów. Bursztynowa Komnata jest do dziś symbolem zaginionego skarbu.

11 lat powstawania Komnaty

Wykonanie powierzono mistrzom z Gdańska, którzy mieli już ogromne doświadczenie w swoim fachu. Wszystko zaczęło się w 1701 roku. Fryderyk I Hohenzollern zapragnął mieć piękny pokój ze ścianami inkrustowanymi bursztynem w swoim podberlińskim pałacu Charlottenburg. Wykonaniem dzieła miał się zająć Andreas Schlüter.

Mistrz bursztyniarski z Gdańska powierzył zadanie Gottfriedowi Wolframowi, a kolejnymi wykonawcami byli Gottfried Turau i Ernest Schacht. Wszyscy uczyli się fachu w Gdańsku. Bursztynowa Komnata była gotowa po 11 latach. Imponujące dzieło było w stanie pokryć cały pokój ze ścianami o wymiarach 10,5 na 11,5 m.

Bursztynowa Komnata – dar dla Piotra Wielkiego

Bursztynowa Komnata
Bursztynowa Komnata, zdjęcie ilustracyjne, fot. Alexandra Lande, Shutterstock.

Fryderyk nacieszył się swoim skarbem przez kilka lat. W 1716 postanowił podarować wystrój komnaty carowi Piotrowi I Wielkiemu. Miał to być dowód sympatii i sojuszu. Piotr przewiózł kosztowności do Petersburga, gdzie ozdobiły Pałac Letni, a następnie Zimowy. Do Carskiego Sioła, gdzie dziś możemy oglądać odtworzony wystrój komnaty, bursztynowe ozdoby przeniosła w 1755 carowa Elżbieta.

Zaginięcie Bursztynowej Komnaty

W 1941 r. w czasie działań II wojny światowej, Bursztynowa Komnata została zrabowana z Carskiego Sioła przez Niemców. Mamy ograniczoną wiedzę na temat jej dalszych losów. Wiemy, że w 1942 r. trafiła w skrzyniach do zamku w Królewcu, dzisiejszym Kaliningradzie. Wiadomo też, że ponowie złożono wystrój i zapakowano do skrzyń w 1944 roku. Dalsze losy transportu są właściwie nieznane…

Gdy w kwietniu 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła do królewieckiej twierdzy, Bursztynowej Komnaty nie odnalazła. Żołnierze zatrzymali kustosza muzeum w Królewcu, ale wkrótce zmarł w podejrzanych okolicznościach. Kolejna okazja na odnalezienie komnaty nadarzyła się po latach, gdy w polskim więzieniu przetrzymywany był Erich Koch, gauleiter Prus Wschodnich. To on miał zlecić demontaż i wywiezienie wystroju komnaty. Nie skazano go na śmierć do ostatnich chwil mając nadzieję, że wyjawi miejsce ukrycia bezcennych kosztowności. Tak się nie stało.

Bursztynowa Komnata wciąż poszukiwana

Bursztynowa Komnata
Bursztynowa Komnata, zdjęcie ilustracyjne, fot. Alexandra Lande, Shutterstock.

W odnalezienie Bursztynowej Komnaty zaangażowały się ministerstwa kultury Polski, Niemiec (Wschodnich i Zachodnich), ZSRR, a nawet agenci służb specjalnych, radiesteci i  jasnowidzowie. Łączyło ich jedno – wiara, że wystrój Komnaty nie uległ jednak zniszczeniu podczas działań II wojny światowej.

W czasach współczesnych Rosjanie odnaleźli rzekomo tunel w podziemiach dawnego Królewca, czyli Kaliningradu. To nim miały być wywożone kosztowności. Badacze jednak niczego nie dowiedli. Podobnie jak tysiące innych poszukiwaczy skarbów.

Dziś wśród potencjalnych miejsc ukrycia kosztowności pojawia się ogrom polskich lokalizacji. Legenda wciąż jest żywa.

Tu może być Bursztynowa Komnata – lista miejsc:

  • Kaliningrad, dawny Królewiec, Rosja. Konkretnie m.in. miejsce po kościele na Steindamm
  • Kraków, Polska
  • Pasłęk, Polska
  • Neringa, Litwa
  • Zamek w Człuchowie, Polska
  • Zamek w Szymbarku, Polska
  • Zamek Bolków, Polska
  • Góry Sowie, Polska
  • Giżycko, Polska
  • Olecko, Polska
  • Nysa, Polska
  • Trzcińsko-Zdrój, Polska
  • Szklarska Poręba, Polska
  • Wargen, Kotielnikowo, obwód kaliningradzki, Rosja
  • Namysłów, Polska
  • Zamek krzyżacki Lochstedt, obecnie obwód kaliningradzki
  • Dno Bałtyku, niemiecki statek MS Wilhelm Gustloff, zatopiony 30 stycznia 1945 r.
  • Dno jeziora Resko Przymorskie (koło Rogowa), Polska, zachodniopomorskie. Skrzynie mają się znajdować w samolocie zestrzelonym do jeziora.
  • Kwatera w Mamerkach, Polska.

Kwatera w Mamerkach. Zamach na Hitlera i Bursztynowa Komnata