Strona głównaTop 10Najciekawsze kościoły na Dolnym Śląsku (Top 13)

Najciekawsze kościoły na Dolnym Śląsku (Top 13)

Mało które województwo może poszczycić się tak pięknymi kościołami jak Dolny Śląsk. To tu znajdują się m.in. najstarszy drewniany kościół w Polsce i największa drewniana świątynia na świecie. Oto najciekawsze i najpiękniejsze kościoły na Dolnym Śląsku.

Świątynia Wang

świątynia wang z lotu ptaka
Karpacz, świątynia Wang, fot. Artur Kowalczyk, Polska Zachwyca

Kościół Wang powstał w Norwegii bez użycia ani jednego gwoździa. W celu transportu, z Norwegii najpierw do Szczecina, potem Berlina, a następnie Karpacza, świątynia Wang została rozłożona. Złożono ją w Karpaczu w 1842 roku. Podobno na miejsce dotarła ledwo jedna piętnasta elementów oryginalnego kościoła. Dziś Wang uznaje się za najstarszy zachowany drewniany kościół w Polsce.

Czytaj więcej: Świątynia Wang

Kościół Pokoju w Świdnicy

Kościół Pokoju w Świdnicy
Kościół Pokoju w Świdnicy. Fot. Mariusz Świtulski, Shutterstock

Kościół pod wezwaniem Trójcy Świętej w Świdnicy to największa drewniana świątynia na świecie, wykonana wyłącznie z drewna i bez gwoździ, tą samą techniką szachulcową co jej jaworski odpowiednik. Powstała później niż Kościół Pokoju w Jaworze i Głogowie (1656-1657). Dziś kościół jest uznawany za symbol polsko-niemieckiego pojednania.

Oba dolnośląskie kościoły, i w Jaworze, i w Świdnicy, zostały wybudowane na mocy porozumień pokoju westfalskiego po wojnie trzydziestoletniej w 1648 roku. W wojnie tej protestanckie kraje Świętego Cesarstwa Rzymskiego (I Rzesza) wraz z licznymi protestanckimi koalicjantami, np. Czechami (a także m.in. katolicką Francją), walczyły z katolicką dynastią Habsburgów.

Kościół Pokoju w Jaworze

Kościół pokoju w Jaworze.
Kościół pokoju w Jaworze. Fot. Mariusz Świtulski, Shutterstock

Kościół Pokoju w Jaworze to konstrukcja z drewna, słomy i gliny z 1654 roku. Mimo tego przetrwała w doskonałym stanie. Została wykonana w tzw. technice szachulcowej. W środku świątynia jest bogato zdobiona. Na uwagę zasługują m.in. organy oraz empory ze scenami ze Starego i Nowego Testamentu i pejzaże.

Czytaj więcej: Kościół Pokoju – drewniany cud w Świdnicy i Jaworze

Katedra wrocławska

katedra ostrów tumski wrocław
Wrocław, katedra. Fot. Pixabay

Archikatedra pw. św. Jana Chrzciciela na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu była wielokrotnie niszczona przez pożary, czy bomby podczas oblężenia Festung Breslau. Obecna świątynia jest czwartą z kolei w tym miejscu, a i ta była wielokrotnie przebudowywana.

Na uwagę zasługują m.in. przepiękne barokowe stelle, chrzcielnica i obraz Matki Boskiej. Arcydziełem swojej epoki są organy z 1913 roku, które przeniesiono po wojnie do katedry z Hali Ludowej (Stulecia). Tak zwane organy wielkie zostały rozszabrowane, ale częściowo udało się je ocalić.

Bazylika w Wambierzycach

Bazylika w Wambierzycach
Bazylika w Wambierzycach. Fot. Shutterstock

Jest to budowla, która zapiera dech w piersiach. Najlepiej być w tym miejscu o tak zwanej złotej godzinie, czyli o wschodzie bądź zachodzie słońca. Oświetlone promieniami słońca sanktuarium wtedy zachwyca. Najpierw powstała w tym miejscu w 1263 roku drewniana kapliczka po tym jak Jan z Raszewa odzyskał tutaj wzrok na widok postaci Matki Bożej. Później na początku XVIII w. drewniany kościółek zastąpiła okazała, barokowa świątynia, którą podziwiać można obecnie.

Prowadzi do niej 57 stopni, bogatych w symbolikę. Pierwszych dziewięć stopni ma oznaczać liczbę chórów anielskich. Kolejne trzydzieści trzy stopnie symbolizują wiek Chrystusa, a kolejnych piętnaście to wiek Maryi w chwili poczęcia. W 1936 r. kościołowi nadano tytuł bazyliki mniejszej. Przez wieki przybywali tutaj żarliwi wyznawcy kultu maryjnego okolicznych rejonów: z Czech, Moraw czy Śląska. Obecnie posługę w sanktuarium sprawują franciszkanie z Prowincji św. Jadwigi Zakonu Braci Mniejszych.

Czytaj więcej: Wambierzyce – śląska Jerozolima

Sanktuarium w Trzebnicy

Bazylika świętej Jadwigi Śląskiej i świętego Bartłomieja w Trzebnicy
Bazylika świętej Jadwigi Śląskiej i świętego Bartłomieja w Trzebnicy CC BY-SA 3.0

Klasztor cysterek i bazylikę ufundował dla swojej żony Jadwigi książę Henryk Brodaty w 1202 roku. Oświadczył przy tym, że klasztor funduje ze swoich środków i na własnej ziemi dla zbawienia swej duszy oraz dusz bliskich.

Klasztor podlegał cystersom z Lubiąża. Najazdy husytów, wojny i pożary przyczyniły się jednak do jego dewastacji. W XVII wieku dokonano renowacji świątyni. W Trzebnicy rozpoczął się też kult św. Jadwigi.

Dziś rezydują tam siostry boromeuszki, a klasztor jest celem dorocznych pielgrzymek, zwłaszcza z Wrocławia.

Kościół św. Idziego we Wrocławiu

Kościół świętego Idziego, Ostrów Tumski, Wrocław
Kościół świętego Idziego, Ostrów Tumski, Wrocław. Fot. CC BY-SA 3.0

Kościół świętego Idziego na Ostrowie Tumskim położony jest tuż obok wrocławskiej katedry. Jest nie tylko najstarszym wciąż działającym kościołem we Wrocławiu, ale też najstarszym w pełni zachowanym budynkiem w całym mieście. Pochodzi z I połowy XIII w.

To maluteńki kościółek i Muzeum Archidiecezjalne łączy słynna Kluskowa Brama. Z kolei w samym muzeum można oglądać Księgę Henrykowską.

Bazylika w Krzeszowie

bazylika w Krzeszowie
Bazylika w Krzeszowie. Fot. Shutterstock

Bazylika Wniebowzięcia NMP w Krzeszowie to przepięknie położony kościół, który swym przepychem wpisuje się na listę europejskich pereł baroku. Bazylika została zbudowana w latach 1728-1735 i wchodziła w skład dawnego opactwa cystersów.

Dzisiaj jest głównym sanktuarium maryjnym diecezji legnickiej, a to za sprawą obrazu Madonny z Dzieciątkiem z I połowy XIII w. Jest to najstarszy obraz maryjny w Polsce, ufundowany prawdopodobnie przez fundatora klasztoru, Bolka I i ukoronowany papieskimi koronami przez Jana Pawła II w Legnicy 2 czerwca 1997 r.

Kościół w Żeliszowie

Kościół w Żeliszowie
Kościół w Żeliszowie. Fot. Guy Bostijn

Opuszczony kościół w Żeliszowie to świątynia z 1797 roku, która z zewnątrz jest niepozorna, ale w środku robi ogromne wrażenie. Ma 30 m długości i 20 m szerokości.

Do 1945 roku z kościoła korzystali niemieccy ewangelicy, natomiast po wojnie gdy wyprowadzili się z tych terenów, w kościele urządzono owczarnię.

Przez lata kościół niszczał. W środku znajdowały się ołtarz, organy, ławki, piękne żyrandole. Część dachu zawaliła się, a do środka padał deszcz i śnieg. Współcześnie kościół znajduje się na liście zabytków województwa dolnośląskiego, na którą został wpisany w 2005 r. Jest modernizowany.

Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja

Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja, Wrocław
Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja, Wrocław

Obok archikatedry wrocławskiej to właśnie kolegiata wyróżnia się wśród architektury Ostrowa Tumskiego. Powstała jako wotum księcia Henryka Probusa za zakończenie sporu z biskupem wrocławskim, Tomaszem II w 1287 r.

Legenda głosi, że w trakcie prac znaleziono w ziemi korzeń w kształcie krzyża, stąd wezwanie Świętego Krzyża. Dolny kościół nosi zaś imię św. Bartłomieja. Świątynia ma bardzo ciekawą historię. Była m.in. magazynem, schronem, a nawet stajnią.

Opactwo Cystersów w Lubiążu

Opactwo cystersów w Lubiążu
Opactwo Cystersów w Lubiążu. Fot. Shutterstock

To największe takie opactwo na świecie i drugi co do wielkości obiekt sakralny (większy znajduje się tylko w Hiszpanii). Opactwo Cystersów w Lubiążu słusznie nazywane jest arcydziełem śląskiego baroku.

Do Polski cystersi przybyli w połowie XII w. Opactwo Cystersów w Lubiążu było czwartym w Polsce obiektem tego typu i powstało w 1163 roku.

Dziś opactwo jest udostępnione dla zwiedzających, a w skład zespołu klasztornego wchodzą: bazylika Wniebowstąpienia NMP, klasztor, pałac opatów, pomocniczy kościół św. Jakuba oraz zabudowania gospodarcze.

Opactwo Cystersów w Henrykowie

Opactwo cystersów w Henrykowie
Opactwo Cystersów w Henrykowie. Fot. Magkrys, CC BY-SA 3.0

W opactwie w Henrykowie powstała Księga Henrykowska, jeden z najcenniejszych zabytków sztuki piśmienniczej w historii Polski. Zawiera ona pierwsze znane zdanie zapisane w języku polskim. To właśnie dzięki niej Henryków jest szerzej znany. Znajduje się tam cysterski zespół klasztorny z kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Jana Chrzciciela.

Po burzliwych latach zespół klasztorny jest ponownie w rękach cystersów. Działa tam dom opieki społecznej i katolickie liceum.

Kościół św. Marcina we Wrocławiu

kościół św marcina teren dawnego zamku wrocławskiego
Kościół św. Marcina, teren dawnego zamku wrocławskiego

Mocno przebudowany kościół św. Marcina na Ostrowie Tumskim jest jedyną pamiątką po wrocławskim zamku. Forteca znajdowała się po obu stronach dzisiejszej ulicy św. Marcina.

Kościół św. Marcina był niegdyś kaplicą zamkową. Powstał za Henryka IV w latach 80. XIII wieku. Od tego czasu znacznie się zmienił. W 1287 r. ważniejsza stała się sąsiednia kolegiata Świętego Krzyża, więc do kościoła św. Marcina nie przywiązywano już takiej wagi.

Zamek wrocławski został zniszczony w 1945 roku podczas oblężenia Wrocławia. Nad Odrą w miejscu dzisiejszego bulwaru ks. Zienkiewicza stały domy. Kościół św. Marcina także ucierpiał, odbudowano go w latach 60. w zmienionej formie. Przy kościele znajdziemy fragment dawnego muru, ale pamiątki po pięknym wrocławskim zamku są bardzo ubogie.

Czytaj więcej: Nie zgadniesz, że tu stała forteca! Ciekawostki o zamku we Wrocławiu

Weronika Skupin
Weronika Skupin
Redaktor serwisu PolskaZachwyca.pl, która z pasją odkrywa i opisuje kolejne piękne miejsca w Polsce. Częściej wybiera plecak, hostel i eskapady w nieznane miejsca, niż walizkę, hotel i zorganizowane wycieczki. Wieloletnia dziennikarka prasowa i saunamistrzyni. Odpręża się grając w planszówki.

2 KOMENTARZE

  1. Ja rozumiem, że to subiektywny ranking ale w tych okolicznościach można mieć wrażenie , że oparty o brak wiedzy. Wrocław bez kościoła Marii Magdaleny i św Elżbiety a z Idziego i św. Marcina ? Te kościółku to nic ciekawego. Idziego jest w rankingi na najstarszy i co z tego jak po nim tego nie widać. Historycznie są dużo mniej ciekawe i miałem znikome znaczenie we Wrocławiu. Pominięcie katedry w Świdnicy to już nieporozumienie. Jedną z piękniejszych w Polsce. Ten ranking mocno umniejsza urodzie naszego województwa.

    • Bardzo dziękujemy za wyrażenie swojego zdania. Oczywiście, że jest to subiektywny ranking. Zgadzamy się, że świątynie o których Pan wspomniał są również bardzo interesujące. Pozdrawiamy 🙂

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

NAJPOPULARNIEJSZE