Lochy i piwnice kryjące sekrety przeszłości, legendarne kopalnie, bajkowe jaskinie, kilometry tuneli. Dodajmy do tego duchy, ukryte skarby i nierozwiązane zagadki, a przekonacie się, że podziemne atrakcje dostarczą wiele frajdy. Czeka was nie tylko ciekawa podróż w przeszłość, ale i niezwykła przygoda. I co ważne, podziemne trasy turystyczne w Polsce mają tę wspaniałą zaletę, że można je zwiedzać o każdej porze roku.
Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu
Największy kompleks turystyczny związany z dziedzictwem pogórniczym w Polsce liczy ponad 14 kilometrów. Niewątpliwą atrakcją jest spacer przez wydrążony 200 lat temu chodnik o grubości niemal 6 metrów w towarzystwie profesjonalnego przewodnika (większość z nich to emerytowani górnicy). To jedyna taka trasa w Europie. Inne podziemne atrakcje to przejażdżka podwieszoną kolejką górniczą i dla najmłodszych – spotkanie ze Skarbnikiem, duchem górniczych korytarzy. Szukający wrażeń powinni wybrać się na podziemny, ponad kilometrowy spływ łodziami (to najdłuższy taki spływ w Polsce). Więcej informacji: www.sztolnialuiza.pl.
Chełmskie Podziemia Kredowe
To unikatowy na skalę światową labirynt podziemnych korytarzy wykutych w skale kredowej, której złoża ciągną się pod całym Starym Miastem w Chełmie na kilku kondygnacjach. Udostępniona w latach 70. XX wieku trasa turystyczna stanowi obecnie największą atrakcję miasta i okolicy, przyciągając licznych turystów z kraju i zagranicy. Z podziemiami związane są liczne legendy, z czego najbardziej znane opowiadają o białym niedźwiedziu i Duchu Bieluchu – opiekunie ukrytych chełmskich skarbów. Co ciekawe, w czasie prac archeologicznych badacze odkryli tu m.in. dawną broń, kafle, monety i narzędzia z żelaza. Więcej informacji: www.podziemiakredowe.com.pl.
Poznaj inne atrakcje Ziemi Chełmińskiej, których nie można pominąć (Top 11).
Kopalnia soli Wieliczka
Atrakcja turystyczna, uzdrowisko i miejsce ciekawych wydarzeń kulturalnych. Nic dziwnego, że solne podziemia co roku odwiedza ok. 2 mln ludzi z całego świata. Dzieje imponującej kopalni Wieliczka wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO sięgają średniowiecza. Kopalnia liczy sobie 700 lat! Związane są z nią liczne legendy, w tym o Skarbniku – duchu strzegącym podziemnego skarbu (soli). Na podziemne atrakcje składają się malownicze krajobrazy zawdzięczające swą urodę naturze, która rzeźbiła skały w niezwykłe urozmaicone i skomplikowane formy. Duże wrażenie robią Groty Kryształowe, które wyglądają niczym sceneria z bajki. Więcej informacji: www.kopalnia.pl.
Poznaj także inne Atrakcje Wieliczki – nie tylko kopalnia soli.
Podziemia Time Gates w Jeleniej Górze
Największe podziemia Karkonoszy, Time Gates – Bramy Czasu to prawdziwa gratka dla miłośników nauki. Znajduje się tu największa w Polsce cewka Tesli, znana także jako transformator Tesli. Po imponującym pokazie piorunów i błyskawic rozpoczyna się zwiedzanie trasy składającej się z pięciu bram tematycznych. Wśród innych atrakcji znajdują się pociąg pancerny, ukryte przez niemieckich nazistów złoto, a także słynny Duch Gór. Podziemne korytarze wydrążone pod jeleniogórskim Wzgórzem Kościuszki początkowo miały służyć jako schron przeciwatomowy, były także piwnicą winną, a nawet klubem z muzyką elektroniczną w latach 90. XX wieku. Więcej informacji: www.timegates.pl.
Przeczytaj także Jelenia Góra – atrakcje w otoczeniu historycznego miasta (Top 12).
Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie
Jedną z największych atrakcji turystycznych Sudetów jest Jaskinia Niedźwiedzia. Jej historia sięga 50 milionów lat! Była ona schronieniem dla pradawnych zwierząt, m.in. niedźwiedzi jaskiniowych, które wyginęły ok. 28 tys. lat temu. Szkielet tego zwierzęcia możemy podziwiać w pawilonie przed wejściem. Spacerując betonowymi chodnikami, warto zwrócić uwagę na niezwykłe formacje skalne, w tym majestatyczne stalagmity i stalaktyty o bardzo różnych kształtach i rozmiarach. Podziemne atrakcje zachwycą także amatorów silniejszych wrażeń – dostępna jest też trasa ekstremalna, gdzie w odpowiednich kombinezonach schodzi się do niższych partii jaskini. Więcej informacji: www.jaskinianiedzwiedzia.pl.
Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach
Zabytkowa Kopalnia Srebra, wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, składa się z labiryntu korytarzy po dawnej kopalni kruszców srebra, ołowiu i cynku. Podziemna trasa turystyczna ma długość 1740 m, z czego część pokonuje się łodziami. Do podziemi Kopalni Srebra zjeżdża się górniczym wyciągiem na głębokość 40 m, a dalej podziemna trasa prowadzi przez ciąg wyrobisk. Zrekonstruowano stanowisko pracy gwarków – na miejscu można zobaczyć oryginalne narzędzia i drewniane wózki z końca XVIII wieku z załadowanym urobkiem. Na powierzchni znajduje się muzeum oraz Skansen Maszyn Parowych – jedna z największych kolekcji zabytkowych maszyn i parowozów. Więcej informacji: www.kopalniasrebra.pl.
Kopalnia Złota „Złoty Stok”
Specjalnie zaprojektowana trasa turystyczna z ekspozycją muzealną obejmuje dwie sztolnie: „Gertrudę” i „Czarną”. W pierwszej zwiedzający mogą podziwiać m.in. dawne górnicze instrumenty geodezyjne, tygle i piec do wytopu złota. Największą atrakcją z pewnością jest skarbiec z 1066 sztabami złota, które rozbudzają wyobraźnię. W sztolni „Czarna” zwiedzający poznają techniki, jakimi przez tysiąc lat posługiwali się górnicy, wielką atrakcją jest jedyny w Polsce podziemny wodospad oraz przejażdżka podziemnym tramwajem. Inne podziemne atrakcje to m.in. metalowa zjeżdżalnia, laboratorium Scharfenberga, który odkrył arszenik oraz udział w płukaniu złota. Więcej informacji: www.kopalniazlota.pl.
Podziemia Zamku Książ
Pod jednym z najsłynniejszych dolnośląskich zamków znajduje się wydrążona na głębokości 15 i 50 metrów sieć tuneli. Trasa przebiega wzdłuż tarasów – przy miejscu poszukiwań domniemanego podziemnego dworca kolejowego – w kierunku budynku głównego zamku. To owoc niewolniczej pracy kilku tysięcy więźniów w ramach projektu ‘Riese’ – tego samego, który zaowocował sztolniami w Górach Sowich. Na półkilometrowym odcinku podziemnej trasy turystycznej zwiedzający zobaczą potężną wybetonowaną halę, korytarze wykute w surowej skale oraz poboczne komory bunkra. Więcej informacji: www.ksiaz.walbrzych.pl.
Podziemia krakowskie
Pod pełną atrakcji krakowską starówką kryje się prawdziwy skarbiec wiedzy o przeszłości miasta – Rynek Podziemny. Unikatowy na skalę europejską rezerwat archeologiczny daje możliwość podziwiania odnalezionych skarbów i poznania burzliwych dziejów średniowiecznego Krakowa w ciekawy, multimedialny sposób. Na podziemne atrakcje składają się m.in. cmentarzysko z XI wieku, oryginalne kramy kupców oraz zbiór dawnych monet i urządzeń codziennego użytku. Wrażenie robią używane ponad 600 lat temu przybory higieniczne, gliniane figurki oraz ozdoby. Więcej informacji: www.muzeumkrakowa.pl.
Przeczytaj więcej w artykule Podziemia Rynku w Krakowie – zdziwisz się, co skrywają.
Krzemionki Opatowskie
Największy na świecie prahistoryczny kompleks kopalni krzemienia z epoki neolitu i wczesnego brązu składa się z tysięcy wyrobisk – od dwumetrowych jam w ziemi po bardziej skomplikowane kopalnie o szybach głębokości dochodzącej nawet do 10 metrów. Podziemna trasa turystyczna liczy ok. 1,5 kilometra. W wąskich tunelach pracowało kilku wyspecjalizowanych górników; przy szybach znajdywały się miejsca obróbki krzemienia, z którego tworzono narzędzia i broń. Warto odwiedzić niewielki skansen odwzorowujący pradziejową osadę na podstawie dokumentacji z badań archeologicznych. Więcej informacji: www.krzemionki.pl.
Warto zaznaczyć, że Krzemionkowski Region Prehistorycznego Górnictwa Krzemienia Pasiastego, w skrócie Krzemionki jako 16. obiekt z Polski został wpisany na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest to ogromny sukces, z którego jesteśmy niezwykle dumni!