Pisaliśmy już o najpiękniejszych starówkach w Polsce, ale temat nie został wyczerpany. Przedstawiamy Wam tutaj kolejne, wyjątkowe miasta, które mogą poszczycić się piękną starówką lub Starym Miastem. Są to miejsca, w których ma się wrażenie cofania się w czasie. Czy pominęliśmy jeszcze jakieś piękne, historyczne centra polskich miast, które są drogie waszym sercom?
Toruń
Wielu z Was uważa starówkę w Toruniu za jedną z najpiękniejszych w Polsce. Trudno się z tym nie zgodzić zwłaszcza, że została ona wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO oraz uznana za pomnik historii.
Starówka jest tutaj potocznie używanym, według niektórych też błędnym określeniem na całe historyczne centrum Torunia, które obejmuje: Stare Miasto, Nowe Miasto i zamek krzyżacki. Najstarsza część pochodzi z początku XIII wieku. Stare Miasto zajmuje zachodnią część historycznego centrum Torunia i mieści się w granicach ulicy Fosa Staromiejska, placu Teatralnego, ulicy Podmurnej i murów miejskich od strony Wisły. Na Starym Mieście znajduje się większość najcenniejszych zabytków Torunia: Rynek z Ratuszem, mury miejskie, bazylika katedralna i pomnik Mikołaja Kopernika. Wszystko to tworzy wspaniałą, historyczną część miasta. Warto wybrać się też na drugą stronę Wisły, skąd podziwiać można wyjątkową panoramę starego Torunia.
Przeczytaj też: Ratusz Staromiejski w Toruniu – perła średniowiecza
Lublin
Lubelska starówka jest urzekająca. Zachwyca staropolską architekturą i charakterystycznymi dla niej niewysokimi, przysadzistymi kamienicami. Jednym z wejść do Starego Miasta (taka właśnie jest oficjalna nazwa) jest Brama Krakowska. Pochodzi z XIV wieku i jest pozostałością murów obronnych z tego samego okresu. Także Brama Grodzka i Baszta Gotycka należały do średniowiecznych murów obronnych.
Na terenie Starego Miasta zobaczycie wspaniałe renesansowe kamienice, dawny Ratusz, który pełnił funkcję Trybunału Koronnego (czyli sądu najwyższego dla szlachty od 1578 r. aż do rozbiorów Polski) stojący na środku Rynku, Archikatedrę św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty i Wieżę Trynitarską znajdującą się tuż obok. Zobaczycie monumentalną bazylikę dominikanów oraz Teatr Stary.
Trzeba wspomnieć piękny plac Po Farze, który stanowią pozostałości fundamentów i resztek murów kościoła farnego pw. św. Michała Archanioła. Jest to ulubione miejsce spotkań lublinian, są tam organizowane także ciekawe wydarzenia.
Może zainteresują Cię ciekawe wydarzenia w Lublinie
Wspaniałym zabytkiem Starego Miasta jest też zamek królewski z kaplicą zamkową. Czytaj więcej: Zamek królewski w Lublinie
Sandomierz
Sandomierska starówka to przede wszystkim Rynek z charakterystycznym Ratuszem, wzniesionym w 1349 r. Jest to przepiękna budowla łącząca styl gotycki i renesansowy. Charakterystyczna ośmioboczna wieża z zegarem jest najstarsza. Na uwagę zasługują piękne attyki i figura Matki Boskiej Niepokalanej z 1776 r. Dziś jest tam muzeum, można także wziąć tam ślub z racji, że jest to Urząd Stanu Cywilnego. Przy Ratuszu znajduje się też wejście do podziemnej trasy turystycznej. W południe na Rynku wybrzmiewa hejnał z ratuszowej wieży. To co wyróżnia sandomierski Rynek to fakt, że jest on pochyły. Różnica wysokości pomiędzy górą a dołem wynosi nawet do 15 m.
Starówka w Sandomierzu to urocze miejsce. Wkoło Rynku znajdują się liczne kawiarenki, restauracje, sklepy z pamiątkami oraz galerie sztuki. Wartym odwiedzenia miejscem jest restauracja i hotel Pod Ciżemką przy Rynek 27, gdzie można zobaczyć renesansowe biforium (czyli podwójne arkadowe okno przedzielone kolumną) oraz oryginalny drewniany strop.
Przeczytaj też Sandomierz – nasz mały Rzym
Opole
Najstarsza część opolskiego Śródmieścia pochodzi z XIII wieku i zachowała średniowieczny układ urbanistyczny. W granicach opolskiego Starego Miasta przepływa rzeka Odra, która nadaje jej wyjątkowy charakter i nad którą znajdują się najpiękniejsze trasy spacerowe. Wyspa Pasieka również stanowi ważną część historycznego centrum Opola. Znajduje się na niej kilka ważnych dla Opola obiektów takich jak Amfiteatr, gdzie co roku odbywa się Konkurs Piosenki Polskiej oraz Wieża Piastowska, pozostałość po zamku piastowskim.
Budowlą, która dominuje na opolskiej starówce i robi największe wrażenie jest Ratusz, który znajduje się w centralnym miejscu Rynku. Wzniesiony został w 1864 r. (częściowo odbudowany w 1936 r. po katastrofie budowlanej z 1933 r.) w stylu neorenesansowym na wzór florenckiego pałacu Vecchio. Wieża ratuszowa po odbudowie osiągnęła wysokość 65 m. W XVIII wieku w miejscu obecnego Ratusza znajdował się drewniany dom kupiecki.
Innymi zabytkami na opolskim Starym Mieście, które warto zobaczyć są: kościół katedralny Świętego Krzyża, kościół Świętej Trójcy, kościół św. Sebastiana, Stara Synagoga. Rynek tętni życiem zwłaszcza w sezonie letnim, kiedy powstają na nim liczne ogródki i można miło spędzić czas do późnych godzin wieczornych.
Przeczytaj też: Urzekające Opole – poznaj jego atrakcje
Chełmno
Stare Miasto w Chełmnie leży na wysokiej skarpie, oddalone około 1,5 km od Wisły. Na mapie Polski jest to miejsce zupełnie wyjątkowe, wpisane
w 2005 r. na listę pomników historii. Okolone jest ponad dwoma kilometrami świetnie zachowanych murów obronnych z 23 stojącymi do dziś basztami. Starówka wyróżnia się niezmienionym od stuleci szachownicowym układem ulic, który oznacza, że każda ulica ma identyczną szerokość: 2,5 pręta chełmińskiego (można go zobaczyć na tylnej ścianie ratusza). Oznacza to też, że wszystkie ulice w obrębie Starego Miasta przecinają się pod kątem prostym, a w centralnej jego części jest Rynek o wymiarach 111 na 156 metrów.
Na Rynku stoi Ratusz, który jest najlepiej rozpoznawalną wizytówką miasta i obecnie siedzibą Muzeum Ziemi Chełmińskiej. Jest to budowla gotycka przebudowana przez włoskich architektów w okresie renesansu. Niewątpliwie wśród przewagi obiektów średniowiecznych na chełmińskiej starówce stanowi on prawdziwą perłę renesansu. Doskonale to widać z lotu ptaka.
Poza Ratuszem na chełmińskiej starówce zachowało się do dziś wiele wyjątkowych zabytków, z których najstarsze powstały w XIII wieku: kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, brama Grudziądzka, z dobudowaną do niej w XVII wieku kaplicą tzw. Kaplicą Na Bramce, zespół klasztorny prowadzony przez Siostry Miłosierdzia, gotycka wieża Mestwina, prawdopodobnie pozostałość po dawnej rezydencji komtura krzyżackiego, barokowy budynek Akademii Chełmińskiej oraz liczne zabytkowe kamienice. Wśród pięciu zachowanych gotyckich kościołów wyróżnia się bogato wyposażona fara z XIII w. pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny. Przechowywane są w niej relikwie patrona zakochanych – św. Walentego.
Przeczytaj także Chełmno – miast zakochanych
Kazimierz Dolny nad Wisłą
Starówka w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą jest zdecydowanie jedną z najpiękniejszych w Polsce. Nic dziwnego, że przyciąga rzesze turystów. W 1994 r. kazimierski zespół zabytkowy został uznany przez Prezydenta RP za pomnik historii. Jeżeli jeszcze nie byliście w Kazimierzu Dolnym to koniecznie musicie to nadrobić.
Centralnym miejscem kazimierskiej starówki jest wybrukowany Rynek, który leży w niewielkiej niecce. W Rynku zobaczymy charakterystyczną studnię oraz renesansowe ozdobne kamienice, zwane od dawnych właścicieli kamienicami Przybyłów. Te i wiele innych kamienic jak i okazałe renesansowe spichlerze stojące nad Wisłą przy ul. Puławskiej, przypominają czasy (XVI/XVII w.) gdy miasto było najważniejszym w Polsce ośrodkiem handlu zbożem.
Kazimierz Dolny mimo niewielkich rozmiarów obfituje w wiele interesujących zabytków architektury, zarówno sakralnej jak i świeckiej. Znajdziecie tam piękne kościoły, ruiny zamku na wzgórzu i kamienice z bogato zdobionymi fasadami należące kiedyś do potentatów handlu zbożem.
Trzeba jeszcze dodać, że w Kazimierzu można dobrze zjeść. Restauratorzy prześcigają się, żeby przyciągnąć klientów do swoich lokali. Dlatego poza tradycyjną kuchnią polską, notabene bardzo smaczną, możecie nawet liczyć na wyszukane dania kuchni fusion.
Przeczytaj więcej w artykule: Kazimierz Dolny – Top 10 atrakcji miasta
Bydgoszcz
Bydgoszcz ma piękną i rozległą starówkę, której najstarsza część wywodzi się z XIV wieku. Leży nad rzeką Brdą, która wraz z rzeką Młynówką tworzy trzy wyspy: miejską, zamkową i Młyńską. Na największej z nich, wyspie Młyńskiej toczy się obecnie życie miasta.
Centralnym punktem bydgoskiej starówki jest Stary Rynek gdzie zobaczycie m.in.: Pomnik Walki i Męczeństwa Ziemi Bydgoskiej, niedawno odkryte fundamenty Starego Ratusza, klasycystyczny gmach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej czy rzeźbę-fontannę Dzieci bawiące się z gęsią, która stoi przed wejściem do biblioteki od 1909 r. Innym ważnym obiektem na Starym Rynku jest XVII-wieczny Ratusz. Nieopodal znajduje się najstarszy budynek w Bydgoszczy, katedra bydgoska pw św. Marcina i Mikołaja, która zaskakuje bogatym w kolory i zabytkowe wyposażenie wnętrzem.
Bydgoska starówka obejmuje średniowieczny układ ulic, gdzie wszystkie główne ulice Starego Miasta schodzą się do Starego Rynku. W jej obszar wchodzą również wspomniane wcześniej trzy wyspy oraz malownicze bulwary nad rzeką. Spacerując w tamtym miejscu uwagę waszą zwrócą z pewnością Spichrze nad Brdą, które są obecnie siedzibą Muzeum Okręgowego.
Przeczytaj więcej w artykule: Bydgoszcz – miasto nad Brdą
Które miasta chcielibyście jeszcze dodać? Zajrzyjcie też koniecznie do naszego pierwszego tekstu.
Przypominamy: Najpiękniejsze starówki w Polsce