Dendrolodzy spierają się co do wieku najstarszych polskich dębów. Jedno jest jednak pewne – najbardziej znany dąb Bartek wcale nie jest numerem jeden! Oto najstarsze dęby w Polsce.
Dąb Warcisław, dąb Chrześcijanin i dąb Wojsław – ok. 640 lat
Dąb Warcisław rośnie niedaleko Kołobrzegu w Lesie Kołobrzeskim. Ma 720 cm obwodu i ma 37 m wysokości. Został tak nazwany na cześć księcia Gryfity Warcisława III, dzięki któremu Kołobrzeg otrzymał prawa miejskie w XIII w.
Podobnym wiekiem może się pochwalić dąb Chrześcijanin rosnący na Podkarpaciu w Januszkowicach. To całkowicie wypróchniały i pusty w środku dąb, jeden z najgrubszych w kraju (obwód pnia wynosi obecnie ponad 10 m.
W bardzo podobnym wieku jest dąb Wojsław z Mikorowa, czyli powiatu bytowskiego na Pomorzu. Ma około 640-650 lat. Jego imię wzięto z legendy o kowalu Wojsławie.
Dąb Poganin – ok. 650 lat
Poganin to kolejny z najstarszych i największych dębów w Polsce. Niestety powoli umiera – w środku ma pusty komin. Obecnie szacuje się, że Poganin ma około 650 lat. Obwód pnia wynosi aż 892 cm (tuż ponad gruntem 1120 cm) a wysokość drzewa to ok. 30 m.
Warto się pospieszyć, by zobaczyć ten dąb i pojechać do Węglówki w województwie podkarpackim. Przy okazji trzeba zwiedzić zabytkowy kościół tuż przy dębie (dawną cerkiew).
Dąb Bartek – 645-670 lat
Często mówi się o nim, że jest najstarszy w Polsce. Według dendrologów to nieprawda, ale dąb Bartek jest z pewnością najbardziej znanym pomnikiem przyrody w naszym kraju. Rośnie w leśnictwie Bartków, w województwie świętokrzyskim, niedaleko Kielc.
Od 1954 roku jest pomnikiem przyrody. Podobnie jak w przypadku innych starych drzew, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na temat jego wieku. Badania dendrologów zawsze się od siebie różnią. Kiedyś sądzono, że ma nawet 1200 lat (gdyby to była prawda, teraz miałby blisko 1300 lat). Z kolei w 1992 roku Cezary Pacyniak, autor publikacji Najstarsze drzewa w Polsce, obliczył wiek Bartka na 654 lata (to znaczy, że obecnie drzewo miałoby ok. 680 lat). Bardziej precyzyjne są pomiary wielkości drzewa. Obwód pnia dębu wynosi 9,85 m.
Czytaj więcej: Dąb Bartek – ciekawostki o pomniku przyrody
Lech, Czech i Rus – ok. 700 lat
W Rogalinie niedaleko Poznania znajdziemy piękny pałac, a obok niego park z pomnikowymi dębami. Najsłynniejsze dęby rogalińskie to Lech, Czech i Rus. Zostały tak nazwane na cześć wszystkim nam znanej legendy.
Lech ma 635 cm w obwodzie, Czech 726 cm, a Rus 926 cm. Mają około 700 lat. Gdy nauka nie potrafiła określić dokładnie ich wieku, szacowano, że liczą sobie nawet milenium.
Czytaj więcej: Dęby rogalińskie – Lech, Czech i Rus
Dąb Bażyńskiego i dąb Świętopełk – ok. 700 lat
Dąb Bażyńskiego znajdziemy nad Zalewem Wiślanym w miejscowości Kadyny. Jego obwód wynosi ponad 10 m, a wiek 700-720 lat. W dębie przez ponad 100 lat istniała przyziemna dziupla, gdzie mogło się ukryć 11 osób.
Drzewo nazywane było 1000-letnim Dębem Niemiec i dębem Królewskim. Mówiono na nie także dąb Kadyny i dąb Odrodzenia Polski. W końcu przyjęło nazwisko lokalnego bohatera narodowego, rycerza i polityka Jana Bażyńskiego, dawnego właściciela Kadyn.
Kolejnym dębem w przypuszczalnie podobnym wieku jest dąb Świętopełk w woj. pomorskim w powiecie lęborskim. Jego nazwa wzięła się od tego, że zakiełkował za czasów księcia gdańskiego Świętopełka II. Wiek tego dębu w zależności od źródła szacuje się na ok. 630-700 lat. Ma 770 cm w obwodzie.
Dąb Chrobry – ok. 760 lat
To najstarszy dąb w Polsce, który rośnie w woj. lubuskim w Buczynie Szprotawskiej w Borach Dolnośląskich w okolicy Piotrowic.
Aż brak nam słów, by wyrazić jak bardzo bulwersuje nas fakt, że dąb był kilkukrotnie podpalany. Wandale zniszczyli go ostatnio w 2014 r. Myślano, że po tym drzewo się nie odrodzi. Choć strażacy ugasili płomienie szybko, dąb był tak zniszczony, że do 2015 roku szacowano, że obumrze. Na całe szczęście się odrodził. Mamy nadzieję, że na miejscu zostaną zamontowane kamery, a przede wszystkim – że nikomu nie przyjdzie do głowy go podpalać.
Dąb Bolesław – powalony przez wichurę 800-letni staruszek
Musimy wspomnieć też o dębie Bolesławie, którego w 2016 r. niestety powaliła wichura. Miał on według niektórych źródeł nawet około 800 lat, choć według innych – zaledwie 400. Rósł w pobliżu miejscowości Bagicz w gminie Ustronie Morskie.
Jest jeszcze jeden dąb Chrobry w miejscowości Recz niedaleko Biskupin. Jago wiek także szacowany jest na 800 lat. Zwany jest także diabelski gdyż legenda mówi o tym jak Mikołaj Nałęcz został weń zamieniony za swe wysepki.
kilka kilometrów od miejscowości Rzecz jest wieś Mielno jakieś 10 kilometrów od Gniezna , tam nad jeziorem stoją 3 staruszki a ponoć najstarszy z nich Dąb Mieleński ma 1050 lat . Co ciekawe na różnych wykazach starych dębów w Polsce nie ma o nim słowa podobnie jak o dębie z Rzecza