Biskupin to wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w której znajduje się najsłynniejszy polski rezerwat archeologiczny. To tu w epoce brązu powstała osada łużycka, która w niewyjaśnionych okolicznościach przestała istnieć. Dziś, dzięki odkryciom jakich dokonano tu od lat 30. XX wieku, zrekonstruowana została zabudowa ówczesnych mieszkańców. Dzięki temu możemy zobaczyć jak wyglądało codzienne życie rodzin z dawnej epoki. Jest wiele faktów i mitów, które powstały o Biskupinie na przestrzeni lat. Czy wiesz co jest prawdą a co fikcją?

Biskupin został odkryty przez dzieci

Prawda. W 1933 roku poziom wody w jeziorze biskupińskim znacznie opadł. Miejscowi chłopi oraz bawiące się dzieci zaczęły znajdować tu różne zabytkowe przedmioty. To właśnie dzieci poinformowały swojego nauczyciela ze szkoły podstawowej – Walentego Szwajcera. A on zgłosił to znalezisko, które w 1934 roku dało początek tutejszym wykopaliskom.

Na tych terenach mieszkali pradawni Germanie

Mit. W czasie II Wojny Światowej do Biskupina sprowadzono najlepszych niemieckich archeologów. Ich zadaniem miało być znalezienie na tych terenach germańskich korzeni. Do celu badań utworzono nawet specjalny oddział SS-Ausgrabung Urstätt, który nadzorował wykopaliska. Ponieważ w osadzie nie znaleziono dowodów na aryjskość dawnych mieszkańców, Niemcy zakopali stanowisko archeologiczne piachem i ziemią. Niestety przy okazji bezpowrotnie zniszczyli wiele cennych znalezisk.

Badania w Biskupinie były najnowocześniejsze w Europie

Prawda. Prace na tych terenach rozpoczęto w okresie międzywojennym. Wtedy właśnie, oraz po wojnie, wykorzystano tu wiele nowoczesnych, nieznanych wcześniej w Europie technik badań i konserwacji. W Biskupinie do dziś wykorzystuje się metodę zwaną archeologią eksperymentalną. Dokonywane są rekonstrukcje zabudowań przy pomocy tradycyjnych materiałów i prostych narzędzi, takich jakie mogły być używane w dawnych czasach. Prowadzona jest również hodowla zwierząt gospodarskich, uprawia się archaiczne gatunki zbóż oraz używa pieców garncarskich. Metoda ta daje możliwość odtworzenia życia dawnych mieszkańców tych ziem.

Osada w Biskupinie przestała istnieć z powodu podniesienia wody w jeziorze

biskupin
Biskupin fot. Shutterstock (3)

Mit. Osada w Biskupinie powstała około 737 r. p.n.e. i była zamieszkiwana przez około 1000 osób. W V wieku p.n.e. osada nagle opustoszała. Do tej pory nie udało się jasno ustalić, co było tego przyczyną. Jedna z hipotez mówi właśnie o zmianach środowiskowych, które podniosły poziom jeziora i spowodowały podtopienie. Jednak są także inne teorie. Równie prawdopodobne przyczyny upadku osady to spalenie jej przez Scytów oraz wyeksploatowanie środowiska naturalnego wokół grodu, co zmusiło mieszkańców do szukania nowego miejsca zamieszkania.

Podczas corocznego festynu archeologicznego można uczestniczyć w wykopaliskach

Mit. Każdego roku w trzecim tygodniu września odbywa się festyn archeologiczny. Nie można jednak uczestniczyć w badaniach, ponieważ większość odkrytych wykopalisk została przebadana i zakopana do 1974 roku. Podczas festynu można natomiast uczestniczyć w rekonstrukcjach dawnych obrzędów, biciu monet, wyrabianiu piwa czy samodzielnie postrzelać z łuków i kuszy. Jest to także okazja, żeby zobaczyć pradawne stroje czy upiec chleb w ówczesnym piecu.