Strona głównaCiekawostkiKanał Mazurski – nieukończony projekt

Kanał Mazurski – nieukończony projekt

Mazury kryją ciekawą atrakcję. Nigdy niedokończony Kanał Mazurski miał łączyć Wielkie Jeziora Mazurskie z Bałtykiem. Jest to jeden z ciekawszych zabytków techniki na terenie Polski i obwodu kaliningradzkiego. Nie można nim żeglować i nigdy nie było to możliwe. Po wojnie nie zakończono budowy kanału, choć był gotowy w ok. 90 proc.

Kanał Mazurski – śmiała inwestycja

Śluza Leśniewo Kanał Mazurski
Śluza Leśniewo, Kanał Mazurski. Fot. Shutterstock

Kanał Mazurski wybudowano w celu umożliwienia żeglugi między Wielkimi Jeziorami Mazurskimi a Bałtykiem. Projekt powstał pod koniec XIX wieku i był oparty jeszcze na XVII-wiecznych szkicach braci polskich.

Jezioro Mamry z rzeką Łyną miał łączyć pierwotnie sześciośluzowy kanał, ale plan się nie powiódł. Kilka kolejnych prób także nie zakończyło się pomyślnie. Między innymi w tej sprawie protestowali okoliczni mieszkańcy bojąc się powodzi.

Po konsultacjach społecznych projekt ze zwiększoną liczbą śluz został przyjęty. Miało to miejsce w 1908 r.

10 śluz

Guja Kanał Mazurski śluza Węgorzewo
Guja, Kanał Mazurski. Fot. Shutterstock

Kanał Mazurski miał niwelować różnicę poziomu wód między jeziorem Mamry a Łyną, która wynosiła 111 m. Uregulowano przebieg dzięki 10 śluzom.

  • Śluza Leśniewo Górne, która miała największy spad i została ukończona w 60-80 proc. (w zależności od źródła)
  • Śluza Leśniewo Dolne
  • Śluza Piaski (Guja), jedyna ukończona w 100 procentach
  • Śluza Bajory
  • Śluza Długopole (Adolfowo) – ostatnia na terenie Polski
  • Śluza Ozierki
  • Śluza Marinowka
  • Śluza Kostromino (Aleksandrówka)
  • Śluza Drużba II (w pobliżu dawnego dworca Allenburg)
  • Śluza Drużba I

Nieukończona budowa

Śluza Leśniewo
Śluza Leśniewo. Fot. Shutterstock

Na śluzach widać niemieckie oznaczenia, w tym charakterystycznego orła na śluzie Leśniewo. Mogłoby się wydawać, że Kanał Mazurski będzie doskonałym traktem komunikacyjnym dla III Rzeszy i ważnym projektem wojennym. W końcu to tutaj powstawały kwatery niemieckiego dowództwa.

Czytaj więcej: Kwatera w Mamerkach. Zamach na Hitlera i Bursztynowa Komnata

Wilczy Szaniec – kwatera Hitlera w Polsce

Jednak prace zostały wstrzymane przez wybuch I wojny światowej. Nie wznowiono ich, a w 1944 r. Niemcy dodatkowo wysadzili mosty na kanale, by powstrzymać wojska radzieckie przed atakiem. Po wojnie władze polskie nie zdecydowały się na ukończenie kanału, choć był gotowy w ok. 90 proc.

Kanał Mazurski dziś

Śluza Węgorzewo guja kanał mazurski
Śluza Guja. Fot. Shutterstock

Obecnie śluzy kanału można jedynie podziwiać z brzegu, kanał nie jest żeglowny. Z powodu dużego zaawansowania projektu obiekty zachowały się w dobrym kształcie. Większość śluz (6 na 10) miała gotowy korpus, w niektórych brakowało jedynie wyposażenia.

Niestety ten niezwykły zabytek techniki jest dewastowany. Ucierpiała m.in. śluza Marinowka na terenie Rosji. Dzięki interwencji konsula RP w Kaliningradzie, udało się uratować wrota wsporne ostatniej śluzy, Drużba.

Weronika Skupin
Weronika Skupin
Redaktor serwisu PolskaZachwyca.pl, która z pasją odkrywa i opisuje kolejne piękne miejsca w Polsce. Częściej wybiera plecak, hostel i eskapady w nieznane miejsca, niż walizkę, hotel i zorganizowane wycieczki. Wieloletnia dziennikarka prasowa i saunamistrzyni. Odpręża się grając w planszówki.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

NAJPOPULARNIEJSZE