Strona głównaCiekawostkiPałac Paca w Dowspudzie –smutna przeszłość, świetlana przyszłość

Pałac Paca w Dowspudzie –smutna przeszłość, świetlana przyszłość

Pałac Paca w Dowspudzie był marzeniem ambitnego generała. Ludwik Michał Pac nie tylko podjął się realizacji spektakularnego projektu, ale również był bardzo zaradnym gospodarzem. Dzięki niemu, w podległych wsiach zaczęto stosować nowoczesne, nieznane dotąd techniki w uprawie zmieni. Dziś Pałac Paca w Dowspudzie to ruina, ale już wkrótce może wyglądać równie spektakularnie jak za dawnych lat.

Dobrze zarządzający generał

pałac paca w dowspudzie

Ludwik Michał Pac był generałem dywizji armii Księstwa Warszawskiego, który uczestniczył m.in. w wojnach napoleońskich. Jego rodzice byli dobrze sytuowani, jednak dopiero spadek po dalekim krewnym znacznie zasilił jego skarbiec. Zgodnie z testamentem Ludwik Michał Pac odziedziczył tereny wsi Dowspudy, Raczki i Mazurki. W 1815 roku powrócił na Suwalszczyznę i zaczął zarządzać swoim majątkiem w sposób bardzo nowoczesny.

Nowe rozwiązania Pac podpatrzył podczas licznych podróży po Europie. Obserwował przy pracy m.in rolników z Niemiec oraz Anglii i zapragnął zmian również we własnych wsiach. W tym celu sprowadził na tereny Dowspudy, Raczków i Mazurek około 500-osobową grupę farmerów ze Szkocji i Anglii. Goście przekonali miejscowych chłopów do odejścia od trójpolówki, upowszechnili uprawę ziemniaków i hodowlę koni. W tym samym czasie Ludwik Michał Pac rozpoczął również realizację innego swojego marzenia – budowę wystawnego pałacu godnego generała.

Pałac Paca w Dowspudzie – neogotycka wizytówka generała

Pałac Paca w Dowspudzie

W latach 1820–1827 wzniesiono pałac reprezentujący styl neogotycki. Projektantem budowli był Henryk Marconi, architekt sprowadzony specjalnie z Włoch. Dwukondygnacyjna konstrukcja składała się z korpusu głównego z czterema wieżyczkami oraz dwóch skrzydeł bocznych.

Budowa spektakularnego pałacu trwała siedem lat a kolejne cztery zajęło urządzenie wnętrz. Brakuje jednoznacznych informacji odnośnie tego jak wyglądała rezydencja od środka. Wiadomo na pewno, że mieściła się tam kaplica, biblioteka i ogromna jadalnia. To dlatego mówi się dziś “Wart Pac pałaca, a pałac Paca”. Liczne dzieła sztuki i inne drogocenne dobra, które wypełniały wnętrza, zostały skonfiskowane po emigracji właściciela.

Pałac Paca w Dowspudzie nie miał szczęścia do dzierżawców. Nikt nie otaczał go opieką i z roku na rok popadał w coraz większą ruinę. W 1867 roku podjęto decyzję o jego rozebraniu. Elementami, który udało się uratować były portyk (można go podziwiać do dziś) oraz wieża bociania – ocalała tylko dlatego, że na jej szczycie znajdowało się gniazdo.

Przyciągnąć turystów na Suwalszczyznę

Pałac Paca w Dowspudzie
Pałac Paca w Dowspudzie (3), fot. Shutterstock

Pałac Paca w Dowspudzie ma szansę odzyskać swój blask. Pod koniec 2016 roku znalazł się prywatny inwestor związany z branżą hotelarską, który chce tu zrealizować bardzo ambitny projekt. 21-hektarowa posiadłość została sprzedana za nieco ponad milion złotych. Część z tej kwoty wróci jednak na konto inwestora. Pozostałości Pałacu Paca są objęte opieką konserwatorską, w związku z czym na zakup tego typu nieruchomości przysługuje 50 proc. zniżka.

Wydaje się, że w przypadku tego pałacu oddanie go w prywatne ręce może mieć dobry skutek. Gmina, która do tej pory była właścicielem majątku, od wielu lat nie potrafiła znaleźć pieniędzy na rewitalizację obszaru. Władze próbowały sprzedaż Pałac Paca w Dowspudzie czterokrotnie.

Plany nowego właściciela prezentują się bardzo ambitnie. Warszawski przedsiębiorca chce rekonstruować pałac i prowadzić w nim działalność hotelarsko–turystyczną. Co ciekawe, zakłada on odbudowę rezydencji w dokładnie takim samym kształcie jak pierwotny budynek. Prace mają się zakończyć w 2023 roku. Data nie jest przypadkowa, właśnie w tym roku Pałac Paca w Dowspudzie będzie obchodził 200–lecie. Nowy właściciel obiecuje, że dostęp do zabytku nie będzie ograniczany. Teren będzie zabezpieczony tylko na czas budowy, która według szacunków ma potrwać dwa lata.

Pałac Paca w Dowspudzie, 16-420 Dowspuda (województwo podlaskie)

pałac paca w dowspudzie

Suwałki – to musisz zobaczyć

Milena Goc
Milena Goc
Jej pasją są podróże. Chętnie pomaga spełniać innym ich podróżnicze marzenia. Kocha koty, niskobudżetowe wyjazdy i czytanie książek. W Polsce najbardziej zachwyca ją różnorodność i przepyszna kuchnia.

NAJPOPULARNIEJSZE