Mikołajki to wyjątkowy dzień w roku, na który czekają szczególnie dzieci. W nocy z 5 na 6 grudnia, ta symboliczna postać z białą brodą, ubrana w czerwony kostium, pozostawia grzecznym osobom prezenty. Czy wiedzieliście skąd wziął się ten zwyczaj, kim był Święty Mikołaj i dlaczego właśnie tego dnia otrzymujemy upominki? Jeśli nie to koniecznie przeczytajcie!
Święty Mikołaj – biskup z Miry
Święty Mikołaj to obecnie chyba najbardziej rozpoznawalna postać na świecie. Starszy pan, w czerwonym stroju, z długą brodą i workiem prezentów niewiele ma jednak wspólnego z prawdziwym świętym Mikołajem, który był biskupem Miry. Legendarna postać urodziła się w drugiej połowie III wieku i wywodziła się z zamożnej rodziny z Patary, położonej w zachodniej Lykii na terenach obecnej Turcji. Jako młody mężczyzna, w 300 roku, został biskupem i zarządzał diecezją w stolicy Miry. Podczas swojej posługi święty Mikołaj był ofiarą prześladowań chrześcijan – był więziony i musiał opuścić swoje rodzinne strony. Dopiero w 313 roku, po uprawomocnieniu przez cesarza Konstantyna chrześcijaństwa, Mikołaj został uwolniony i mógł wrócić do Miry.
Święty Mikołaj urodził się w bogatej rodzinie. Po śmierci bliskich odziedziczył fortunę, którą rozdał potrzebującym. W trakcie swojej posługi chrześcijańskiej słynął ze świętości i poświęcenia. Zmarł 6 grudnia około 350 roku. Dla uczczenia jego dobrego i szlachetnego życia data jego śmierci stała się dniem jego wspomnienia.
Mikołajki – zwyczaj sięgający X wieku
Choć wydawać by się mogło, że zwyczaj mikołajkowego obdarowywania się prezentami to współczesna i młoda tradycja, to jednak jest zupełnie inaczej. Informacje o pierwszych obchodach dnia świętego Mikołaja pochodzą z X wieku. Aby uczcić pamięć o bezinteresownym i dobrym biskupie organizowano dramaty liturgiczne dla dzieci, w której przedstawiano historię świętego. Na przestrzeni lat zwyczaj ten przeniósł się na całą Europę, a dzieje tego bogatego kapłana z Miry stały się pretekstem do obdarowywania innych upominkami.
Pierwsze informacje o wręczaniu sobie prezentów w grudniową noc pochodzą z XII wieku. W nocy z 5 na 6 grudnia, we Francji, zakonnice pozostawiały pod drzwiami dzieci z ubogich rodzin dary. Kult świętego Mikołaja i wspomnienia jego dobra sprawiły, że w XV wieku w wielu miejscach w Europie obchodzono już mikołajki. Postać przynosząca prezenty miała wówczas siwą brodę, pastorał, mitrę na głowie oraz czerwoną szatę biskupa. Grzeczne dzieci otrzymywały wtedy owoce, orzechy, ciastka lub cukierki, a niegrzeczne miały być przez niego straszone pastorałem. Zwyczaje znane w tamtych czasach przetrwały do dziś. W wigilię 6 grudnia dzieciom podrzucane są drobne podarunki do butów lub skarpet. Na niegrzeczne dzieci czeka natomiast rózga.
Biała broda, sanie i elfy… czyli mikołajki w komercyjnym wydaniu
Historia żywota biskupa z Miry to piękna opowieść o pomaganiu i czynieniu dobra. Dziś niestety niewiele osób wie o tym wyjątkowym świętym. Obecny Święty Mikołaj to postać, która za sprawą ogromnego wpływu kultury zachodu, wdarła się w nasze życie. Osoba, którą znamy z telewizji to starszy mężczyzna z białą brodą ubrany w czerwony strój. Według legend zamieszkuje wraz elfami Laponię, a w okresie świąt Bożego Narodzenia rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez renifery. Amerykański obraz Mikołaja stał się tak popularny, że obecnie przynosi nam prezenty w butach już nie tylko 6 grudnia. Za sprawą reklam, filmów i jego obecności wokół nas zaczął nam przynosić prezenty także 24 grudnia.
W Polsce Święty Mikołaj przynosi podarunki pod choinkę dzieciom na północy i zachodzie oraz w centralnej części kraju. Dowiedzcie się kto jeszcze oprócz Świętego Mikołaja w Polsce przynosi prezenty.
