Święta Lipka to jedno z najważniejszych sanktuariów maryjnych w Polsce. Niewielka wieś na Mazurach co roku przyciąga tłumy wiernych. Skąd tak duże zainteresowanie? Wszystko zaczęło się wiele lat temu, a legenda o Świętej Lipce jest żywa do dziś.
Wędrująca figura Matki Bożej
Dawno, dawno temu pewien skazaniec oczekiwał w celi na zamku w Kętrzynie na wykonanie wyroku. Ostatniej nocy, kiedy nie mógł zasnąć nękany wizją rychłej śmierci, ukazała się mu Matka Boska. Skazaniec otrzymał kawał drewna i polecenie aby wyrzeźbić w nim figurkę. Chociaż więzień nie mógł się poszczycić zdolnościami manualnymi posłuchał Maryi i wykonał jej piękną podobiznę. Kiedy rano strażnicy znaleźli przy nim jego pracę uznali, że więźnia ułaskawił Bóg i uwolnili go.
Uwolniony mężczyzna zgodnie z poleceniem Matki Boskiej umieścił figurę przy przydrożnej lipie. Przepiękna rzeźba bardzo szybko zyskała sławę za sprawą licznych cudów i uzdrowień. Okoliczni mieszkańcy postanowili przenieść figurę do kościoła w Kętrzynie. Ku wielkiemu zdziwieniu, zaledwie następnego ranka, rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem wróciła na swoje miejsce. Sytuacja powtórzyła się kilkukrotnie i mieszkańcy ostatecznie zdecydowali o budowie nowego kościoła, tuż obok przydrożnej lipy. Tak rozpoczęła się historia Bazyliki Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce.
Rosnąca sława miejsca cudów
Nie wiadomo jak wyglądała pierwsza kaplica w Świętej Lipce. Ze źródeł wynika, że została zniszczona podczas reformacji około 1524 roku. Dzięki staraniom szlachcica Stefana Sadorskiego, udało się rozpocząć odbudowę kaplicy. Miejsce zagubionej, cudownej figury zajął wtedy obraz MB Świętolipskiej. Tymczasem Święta Lipka ściągała do siebie coraz więcej pielgrzymów. Przyjeżdżali tu nie tylko wierni z Warmii i Mazur. Sława miejsca pełnego cudów zaczęła sięgać znacznie dalej. Licznie napływający pielgrzymi przestali się mieścić w świetolipskiej kaplicy.
Obecny kościół w stylu barokowy został wzniesiony z inicjatywy jezuitów w latach 1688-1693. Kiedy zakon zniknął z tych terenów, ruch pielgrzymów drastycznie zmalał. Przyczyniły się do tego również rozbiory Polski. Święta Lipka stała się ponownie popularnym kierunkiem pielgrzymek w 1932 roku, kiedy to jezuici powrócili do świątyni.
Święta Lipka – bazylika z niezwykłym ołtarzem
Na szczególną uwagę zasługuje niezwykły ołtarz, który możemy podziwiać w bazylice. Jest to dzieło Krzysztofa Peuckera i Jana Dobla. Ołtarz powstał w latach 1712-1714. Jego centralny punkt zajmuje Matki Bożej Świętolipskiej namalowany w 1614 roku. Ołtarz wypełniają również liczne rzeźby ukazujące m.in. Jana Chrzciciela, Józefa czy króla Dawida.
W Świętej Lipce znajduje się też skarbiec przepełniony cennymi zbiorami. Ukryto tu figurę Matki Boskiej Apokaliptycznej wykonaną z kości słoniowej, ornat haftowany złotymi nićmi oraz naczynia liturgiczne z XVII wieku.
Byłem raz fotografować w Św. Lipce ale akurat trafiłem na mszę, więc nie za bardzo bym się swobodnie poruszał wewnątrz. Ale i z zewnątrz robi dość monumentalne wrażenie, w dodatku ma niecodzienną architekturę jak na region, w którym dominuje gotyk.