Zamek krzyżacki w Gniewie był jednym z największych na lewym brzegu Wisły. Potężna warownia, siedziba komtura gniewskiego, przeszła wiele oblężeń. Starostą był tam Jan Sobieski, jeszcze zanim został królem. Zamek Gniew był w swojej historii także m.in. więzieniem.
Zamek Gniew – czworoboczna twierdza Krzyżaków
Od XIII wieku zamek w Gniewie góruje nad Wisłą leniwie płynącą w kierunku Bałtyku. Budowano go aż 40 lat. Ogłoszono twierdzę najpotężniejszym zamkiem Krzyżaków po lewej stronie Wisły.
Była to siedziba komtura gniewskiego, zwierzchnika zakonu. Zamek Gniew wielokrotnie przebudowywano, m.in. w połowie XV wieku, kiedy to m.in. przeniesiono bramę, powiększona została także kaplica.
Przebudowy miały też związek z najazdami. Gdy w roku bitwy pod Grunwaldem zamek został zdobyty, odbudowywano go kilka miesięcy. Twierdza w Gniewie została także podbita i spalona podczas wojny trzynastoletniej. Wkrótce odbili ją Krzyżacy.
Zamek Gniew przeszedł jeszcze kilka bitew. W lipcu 1463 roku miała miejsce bitwa na Zalewie Wiślanym, kiedy to odbijano twierdzę z rąk Piotra Dunina.
Jan Sobieski na zamku Gniew
Po zakończeniu wojny trzynastoletniej, na mocy II pokoju toruńskiego, zamek Gniew włączono do Polski. Zarządzany był przez wielu starostów i gościł ważne osobistości, m.in. w 1623 roku przebywał tu król Zygmunt III Waza.
W czasie potopu szwedzkiego twierdza została ponownie zdobyta, ale na krótko. Następnie przetrzymywano tu szwedzkich jeńców. W późniejszych latach starostą na zamku Gniew był Jan Sobieski, jeszcze zanim został królem. Rozbudował zamek (dobudowano barokową rezydencję dla Marii Kazimiery).
Dużą przebudowę zamek Gniew przeszedł w czasie rozbiorów. Trafił w ręce pruskie, stał się wtedy spichlerzem. Z kolei w połowie XIX w. wielką wieżę zastąpiono mniejszą, zniknęły też fosy i gdanisko (latryna).
Zamek Gniew obecnie
Ostatnie przebudowy miały miejsce już po II wojnie światowej, kiedy to w twierdzy znajdowało się niemieckie więzienie dla Polaków. Powojenna odbudowa miała na celu upodobnić zamek do tego pierwotnego, z czasów średniowiecza.
Obecnie zamek Gniew znajduje się w rękach prywatnej firmy. Jest tu hotel, odbywają się też liczne imprezy, takie jak turnieje rycerskie. Powstało nawet lądowisko dla śmigłowców.
W tych okolicach natrafimy na więcej warowni krzyżackich. Po drugiej stronie Wisły jest droga nr 55 – jadąc nią mijamy zamki w Kwidzynie, Sztumie i dojeżdżamy do zamku w Malborku.
Czytaj także: Malbork – prawdy i mity. Sprawdź, czy wiesz wszystko o zamku
I również: Zamek w Kwidzynie – intrygująca twierdza
