Bałtyk jest jednym z najmłodszych i najmniej zasolonych mórz świata, a jednocześnie jednym z najbardziej zanieczyszczonych. W różnych językach bywa nazywany Morzem Wschodnim lub Zachodnim. Jego poziom wód jest wyższy niż na Oceanie Atlantyckim. Czego jeszcze nie wiesz o Bałtyku?

1. Coraz popularniejszy

W 2011 roku nad Bałtykiem wakacje spędzało ok. 5,5 mln turystów, a rok temu już 9 mln. Rośnie popularność nadmorskich kurortów, które ostatnio intensywnie rozwijają swe bazy wypoczynkowe i konkurują ze sobą. Z roku na rok wypoczywających nad polskim morzem jest coraz więcej. Na zdjęciu Niechorze.

2. Jedno z najmłodszych mórz

Bałtyk ma zaledwie około 12 tys. lat. Na początku był Bałtyckim Jeziorem Lodowym. Wtedy południowa część dzisiejszej Szwecji była wyspą ze wzgórzem Billingen. Następnie wyspa połączyła się z dzisiejszą Szwecją, a po dawnej cieśninie mamy pamiątkę w postaci jeziora Wener.

3. Najstarszy szampan znaleziony w Bałtyku

To właśnie w Bałtyku nurkowie odnaleźli najstarszy szampan świata. Został wyprodukowany między 1772 a 1785 r., a następnie przeleżał na dnie Bałtyku na głębokości ponad 50 metrów we wraku statku handlowego. To dopiero rarytas!

4. Bałtyk najmniej zasolony

Średnie zasolenie Bałtyku wynosi około 7 promili. To niewiele, dla porównania zasolenie Morza Śródziemnego to ok. 35 promili, a najbardziej słonego Morza Martwego aż 260 promili. Tak niskie zasolenie ma swoje plusy (żyje tu wiele gatunków ryb słodkowodnych) jak i minusy (nie wpłynie tu większość fauny słonowodnej, a bioróżnorodność jest uboga).

5. Bursztyn – skarb Bałtyku

jantar bursztyn bałtyk

Bursztyn to największe bogactwo Bałtyku. Szczególnie cenne są te kawałki, które mają w sobie inkluzje, czyli zatopione owady. Żywica pochodzi jeszcze z eocenu, a więc każdy taki kawałek cennej skamieliny ma 34-56 mln lat. Bursztynu najlepiej szukać w okolicach Mierzei Wiślanej i Helskiej, Zatoki Gdańskiej, a w szczególności w Jantarze, Ustce, Stegnie, Krynicy. Nadają się nie tylko do zdobień, mają również właściwości lecznicze. Na gardło przyda się nalewka z bursztynu.

6. Zanieczyszczony Bałtyk

Niestety, zanieczyszczenie morza Bałtyckiego jest ogromne. Ogromne ilości azotu i fosforu pochodzące ze zlewni Bałtyku sprawiły, że nie jest on tak przejrzysty jak kiedyś. Przyczyniła się do tego budowa rowów melioracyjnych, odprowadzanie ścieków do morza i uprzemysłowienie.

7. Skąd nazwa Bałtyk?

Fot. Shutterstock (7)

W niektórych państwach Bałtyk zwany jest Morzem Wschodnim (w językach germańskich i fińskim) lub Zachodnim (w języku estońskim). Polska nazwa wzięła się od łacińskiego Mare Balticum, a ten drugi człon nawiązuje najpewniej do starosłowiańszczyzny, gdzie „blato” oznaczało wielkie, słone akweny.