Wieluń kojarzymy ze szkoły jako to miasto, na które jako pierwsze spadły bomby rozpoczynające II wojnę światową. Atrakcje Wielunia są bardzo różnorodne, gdyż może się on poszczycić niemal 800-letnią historią. Był miastem królewskim, czyli założonym na ziemiach króla, a od XIV wieku siedzibą zamku, który wybudował Kazimierz III Wielki. Warto zobaczyć tutaj zarówno zabytki średniowiecza jak i pochylić się nad historią pierwszych dni okupacji. Jest także gdzie odpocząć.
Baszta Prochownia
Pozostałości murów miejskich są jednymi z najcenniejszych zabytków Wielunia. Okalały całe Stare Miasto i miały około 1200 m długości. Mury zbudowano w XIV wieku, na planie nieregularnego owalu. Pierwotnie miały ok. 6 m wysokości i nie posiadały żadnych wież, a jedynie dwie bramy. Baszty dobudowano w kolejnych latach. W 1591 roku wzniesiono okrągłą Basztę Prochownię, tuż obok Bramy Krakowskiej. Mieściła się w niej broń i proch, stąd też nazwa. Budowla miała stać na straży miasta i stanowić silny punkt obronny.
Baszta Męczarnia
Blisko Baszty Prochowni znajduje się kolejna, Baszta Męczarnia zwana Katownią. Jest najstarsza w mieście, pochodzi z XV wieku. Jej mroczna nazwa wiąże się z funkcją, gdyż w przeszłości funkcjonowało w niej więzienie. Poza tym podobno kat przechowywał tam swoje topory i narzędzia tortur. Takiego specjalistę od brudnej roboty miały tylko niektóre miejscowości. W Wieluniu kat działał od 1518 roku, kiedy to miasto otrzymało przywilej sądzenia spraw kryminalnych. Jak widać gołym okiem, sam szczyt baszty jest dobudowany współcześnie z czerwonej cegły, oryginalna jest tylko podstawa. Basztę można zwiedzać w cenie 2 zł, ale po uzgodnieniu – wcześniej najlepiej dopytać o szczegóły w Muzeum Ziemi Wieluńskiej. W środku można oglądać wymyślne narzędzia tortur. Najlepiej nie pokazywać tej atrakcji małym dzieciom.
Wieluński Ratusz z Bramą Krakowską
Obok Baszty Prochowni stoi Brama Krakowska, jedyna z zachowanych bram miejskich. XIX-wieczny Ratusz miejski jest wkomponowany w ten zabytek. Podobnie jak w przypadku Baszty Męczarni, postanowiono odbudować szczyt wieży bramnej z czerwonej cegły. Brama Krakowska została zbudowana w XIV w. w ciągu murów miejskich i stanowiła wejście do miasta od strony Krakowa, a dziś pełni funkcję ratuszowej wieży.
Ruiny kościoła św. Michała Archanioła
W centrum Wielunia można zobaczyć fundamenty dawnego kościoła farnego. Świątynia została zbudowana na początku XIV wieku, a w 1419 roku kościół podniesiono do rangi kolegiaty. Budowlę zniszczył atak Luftwaffe podczas nalotu na Wieluń 1 września 1939 roku. Kilka miesięcy później Niemcy wysadzili jej pozostałości. Obecnie ruiny dawnej świątyni i nadbudowane fundamenty są wyeksponowane, a obok stoi pamiątkowy krzyż, całość jest ogrodzona.
Pomnik bombardowania
1 września 1939 roku, nim Polska zdążyła powitać świt nowego dnia, rozpoczęła się II wojna światowa. W szkole uczyliśmy się, że wojna rozpoczęła się nalotem Luftwaffe na Wieluń o godz. 4:40 w nocy. Wobec wielkiego okrucieństwa i bezpardonowego ataku, w wyniku którego pod gruzami zginęło 1200 osób, miasto zostało nazwane polską Guernicą.
Wieluń stał się symbolem wybuchu II wojny światowej, choć historycy nie są w tej kwestii jednomyślni. Jest to „rzekomo pierwszy chronologicznie akt agresji Niemiec wobec Polski”, jednak istnieje wersja, że godzina 4:40 została podana błędnie, według innego czasu, a atak nastąpił później, już po ataku na Westerplatte. Niezależnie od tego sporu, warto w tym miejscu przystanąć i poświęcić chwilę zadumy ku pamięci osób, które zginęły w bombardowaniu Wielunia. Pomnik znajduje się tuż przy fundamentach zbombardowanego kościoła farnego.
Wieczna miłość
To najbardziej rozpoznawalny pomnik w mieście: Wieczna miłość. Dwie twarze zakochanych zwrócone do siebie wkomponowane są w obręcze symbolizujące orbity planet, które połączone przypominające znak nieskończoności. Jest to między innymi alegoria zrozumienia i harmonii wszechświata, a całość powstała dla upamiętnienia ofiar nalotów 1 września 1939 roku. Rzeźba stoi w Parku Miejskim, blisko Ratusza i Bramy Krakowskiej. Stworzył ją wieluński artysta Wojciech Siudmak. Po jej drugiej stronie znajdują się ruiny kościoła farnego, zaś nieopodal starostwo powiatowe, którego budynek znajduje się w miejscu dawnego zamku. To dobre miejsce, by na chwilę przysiąść i odpocząć.
Kolegiata Bożego Ciała
Nawet jeśli nie macie zamiaru uczestniczyć w mszy, warto zajrzeć do Kolegiaty Bożego Ciała w Wieluniu, czyli kościoła zbudowanego w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. Został on wzniesiony dla ojców augustianów wraz z klasztorem. Zakonnicy służyli w Wieluniu do 1893 r., a następnie kościół przeszedł w ręce diecezji i w 1965 r. został podniesiony do godności kolegiaty. W otoczeniu kościoła jest bardzo zielono: można przejść Drogą Krzyżową w cieniach drzew, podziwiając jej pięknie rzeźbione stacje.
Muzeum Ziemi Wieluńskiej
Atrakcje Wielunia najlepiej poznacie w Muzeum Ziemi Wieluńskiej, gdzie możecie także zgłębić historię miasta od średniowiecza aż do współczesności. Duża część wystawy jest poświęcona wojennym zniszczeniom Wielunia i jego odbudowie oraz wysokiej funkcji, jaką pełnił Wieluń w rozkwicie średniowiecza. Muzeum mieści się w dawnym klasztorze bernardynek. W jego skład wchodzi także dwór szlachecki w Ożarowie, oficyna i młyn wiatrowy w Kocilewie, a także wspomniana wcześniej baszta Męczarnia. Bilety kosztują 6 zł (4 zł ulgowe), a w niedzielę wstęp jest darmowy. Muzeum jest czynne codziennie, ale w soboty dostępne wyłącznie dla grup zorganizowanych powyżej 20 osób.
Atrakcje Wielunia – ogród botaniczny
Jeśli zapytacie o darmowe atrakcje Wielunia, to jedną z nich szczególnie godną polecenia jest urokliwy ogród botaniczny. Roślin jest tam niewiele, a całość zajmują głównie las i pięknie położony staw, ale to niewątpliwie najbardziej romantyczne miejsce w mieście. Można usiąść na jednej z ławek i odprężyć się słuchając śpiewu ptaków. To także dobre miejsce na letnią sesję zdjęciową.
Lasek miejski i pomnik powstańców
Wybierając się do ogrodu botanicznego w Wieluniu, zdecydowanie najlepiej wskoczyć na rower i pojechać przez Lasek Miejski. Po drodze można dowiedzieć się więcej o miejscowej faunie i florze, dzięki lekturze tablic edukacyjnych rozmieszczonych przy trasie. Jadąc tamtędy, miniecie także Pomnik Bohaterów Powstania Styczniowego, postawiony w miejscu straceń powstańców w 1863 roku. Jeszcze przed wojną w czasie stawiania pamiątkowego monumentu w tym miejscu, robotnicy znaleźli szczątki 8 ofiar egzekucji. W czasie wojny pomnik został zniszczony, a po wojnie władze miejskie zdecydowały o jego odbudowie.
Kościół św. Józefa
Nieopodal Rynku w 1740 roku został wybudowany kościół pw. św. Józefa, który należał do klasztoru pijarów. Znajdował się w zespole budynków dawnego kolegium pijarskiego, a od 1957 roku jest regularną parafią. Ta barokowa budowla jest jedną z najważniejszych świątyń w mieście. Wielokrotnie padała ofiarą pożarów, została między innymi zniszczona w wielkim pożarze Wielunia, 3 września 1795 r. Po trzecim pożarze, w 1868 roku, władze rosyjskie chciały zmienić kościół na cerkiew, ale mieszkańcy zaprotestowali przeciwko takiemu rozwiązaniu.
Pozostałości cmentarza żydowskiego
Żydzi mieszkali w Wieluniu mimo oficjalnego edyktu zabraniającego im osiedlania się w mieście, wydanego w 1566 r. Pierwsza synagoga powstała w 1799 roku, a cmentarz założono około 50 lat później. Dziś możecie oglądać jedynie pomnik w miejscu dawnego kirkutu i to właśnie tu dokonano masowych egzekucji Polaków oraz Żydów w czasie II wojny światowej. W 1897 roku w mieście było 2732 Żydów, którzy stanowili tym samym 38 procent ludności. Płyty nagrobne z kirkutu posłużyły do budowy dróg i wyłożenia dna basenu miejskiego.
Czytaj także: Łódzkie – najciekawsze atrakcje w sercu Polski (Top 10) oraz Gdzie jechać na weekend z Łodzi – 12 propozycji.