Bydgoszcz to jedno z tych miast w Polsce, które jest dumne ze swojej przemysłowej historii, a swoją industrialną przeszłość wykorzystało jako największy atut. Gród nad Brdą dzięki rzece, Kanałowi Bydgoskiemu i żegludze rzecznej mógł rozwijać się gospodarczo. Dziś Bydgoszcz atrakcje ma nawiązujące do wody, przemysłu i rzemiosła, które są ważną częścią historii miasta, a szlak TeH2O to 15 kultowych obiektów, które będą wyjątkową wyprawą w przeszłość.
Exploseum
Jednym z najbardziej intrygujących miejsc na mapie szlaku TeH2O jest Exploseum. W miejscu obecnego muzeum znajdowało się DAG Fabrik Bromberg – jedno z największych przedsiębiorstw zbrojeniowych III Rzeszy, wzniesione na okupowanych ziemiach polskich. Miejsce to pozwala przenieść się w czasie, bo choć obiekt został w 1945 roku rozgrabiony przez Armię Czerwoną, to do dziś przetrwał w bardzo dobrym stanie. Grube, żelbetonowe ściany sprawiają wrażenie świeżo postawionych, a liczne zakamarki i monumentalne hale produkcyjne pozwalają wyobrazić sobie jak to miejsce funkcjonowało.
Zwiedzanie Exploseum odbywa się samodzielnie lub w grupach z przewodnikiem po rezerwacji telefonicznej i trwa około 2 godzin. Na odwiedzających czeka specjalnie wytyczona trasa, która łączy poszczególne obiekty tunelami oraz ścieżkami. Na trasie zobaczymy doskonale zachowane budynki, wystawy, multimedialne prezentacje oraz krótki film.
Spichrze nad Brdą
Spichrze nad Brdą wyjątkowo pięknie wkomponowały się w krajobraz Bydgoszczy. Dziś spoglądając na nie, możemy wyobrazić sobie tętniące życiem centrum miasta, w którym handel rzeczny, zwłaszcza zbożem, odgrywał przez stulecia ważną rolę. Pełniły one rolę magazynów, w których trzymano produkty rolne oraz spożywcze, transportowane drogą wodną do Gdańska oraz Kanałem Bydgoskim do Berlina.
Do dziś zachowało się kilka wyjątkowych budynków Spichrzy, które podziwiać można nad Brdą i na Wyspie Młyńskiej. W kilku z nich znajdują się oddziały Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego, w których podziwiać możecie m.in.:
- Wystawę stałą Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy.
- Zbiory Archeologiczne
- Galerię Sztuki Nowoczesnej
Zobaczcie także: Bydgoszcz – miasto nad Brdą.
Wyspa Młyńska – Bydgoszcz atrakcje
W samym sercu miasta, w otoczeniu Brdy znajduje się miejsce, które o każdej porze roku tętni życiem. Spacerując po Wyspie Młyńskiej aż trudno uwierzyć, że jeszcze kilka lat temu miejsce to straszyło pustką, zaniedbaniem i brakiem pomysłu. Na szczęście dziś jest to wspaniale urządzona przestrzeń do odpoczynku, rekreacji i spędzania wolnego czasu. Wyspa otrzymała w 2012 roku Certyfikat Najlepszy Produkt Turystyczny nadany przez Polską Organizację Turystyczną.
W obrębie Wyspy Młyńskiej znajdują się największe atrakcje miasta. To tutaj umiejscowiono muzea i operę, a turystów przyciągają także spichrze, przystań wodna, Most Miłości oraz Bydgoska Wenecja. Przemysłowa część Wyspy Młyńskiej mocno związana jest z Siedzibą Skarbca Królewskiego i Mennicy, w której wytwarzano pieniądze dla Rzeczypospolitej. Dziś historię Wyspy Młyńskiej oraz Mennicy możecie poznać, odwiedzając wystawy znajdujące się w Europejskim Centrum Pieniądza.
Odkryjecie także: Darmowe atrakcje Bydgoszczy – 8 i pół propozycji.
Kanał Bydgoski
Kanał Bydgoski to kolejne miejsce na mapie miasta, które pokazuje jak istotny wpływ na rozwój żeglugi rzecznej miała Bydgoszcz. Wybudowana w latach 1773–1774 sztuczna droga wodna połączyła nie tylko Gród nad Brdą z Nakłem, ale przede wszystkim dorzecza Wisły i Odry. Dziś Kanał stanowi bardzo ważny element drogi wodnej E-70, który łączy miasta takie jak: Rotterdam, Hanower, Berlin, Gorzów Wielkopolski, Bydgoszcz, Gdańsk czy Kaliningrad. Ten najstarszy, czynny śródlądowy kanał wodny w Polsce, o długości 26,77 km powstał w 18 miesięcy na polecenie Fryderyka Wielkiego – władcy Prus. Na przełomie XIX i XX w. kanał obsługiwało blisko 3000 flisaków, którzy transportowali różnego rodzaju towary drogą rzeczną.
Dziś Kanał Bydgoski to przede wszystkim malownicze miejsce spacerów bydgoszczan. Sztuczne połączenie rzek to także wyjątkowa atrakcja turystyczna. Możecie się tu przepłynąć tramwajem wodnym, a podczas rejsu zobaczyć z bliska największe bydgoskie śluzy, które znajdują się na wodnej trasie statku.
Wieża ciśnień wodociągów miejskich
Zbudowana w 1900 roku, bydgoska Wieża Ciśnień wraz z Halą Pomp w Lesie Gdańskim, jest jednym z obiektów Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy. Miejsce to powstało, aby dostarczać wodę na górny taras miasta i mieści się w pięknej neogotyckiej wieży z ceglaną elewacją, podkreśloną tynkowanymi detalami.
W zabytkowych wnętrzach można oglądać między innymi: drewniane rury wodociągowe, żetony na wodę, wyposażenia dawnych łazienek i toalet, archiwalne zdjęcia oraz dokumenty. W dawnym zbiorniku wodnym o pojemności 1260 metrów sześciennych działa Galeria Wieży Ciśnień. Największą atrakcją dla odwiedzających jest taras widokowy usytuowany na wysokości 38 m, z którego można podziwiać przez lunety przepiękną panoramę Bydgoszczy. Miłą pamiątką z pobytu w wieży będzie także własnoręcznie wybity żeton na wodę.
Stacja wodociągów Las Gdański
Drugim obiektem wchodzącym w skład Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy jest zabytkowa stacja wodociągów Las Gdański. Jest to ujęcie wód podziemnych istniejące od 1900 roku w Bydgoszczy. Zespół budynków stacji wodociągów miejskich składa się z przepompowni, domu mieszkalnego i studni zbiorczej, które zostały wybudowane w stylu eklektycznym, z przewagą cech neogotyckich.
W Muzeum Wodociągów, przy ulicy Gdańskiej, eksponowane są liczne, głównie zabytkowe urządzenia wodociągowe: hydranty i zdroje uliczne, pompy. Podziwiać można replikę średniowiecznego rurmusa (pompy wodnej), za którego pomocą w XV wieku ponad murem miejskim dostarczano do Bydgoszczy wodę z Brdy. Zobaczycie tu także współczesne urządzenia: pompy, zasuwy, zawory. W muzeum wszystkiego możecie dotknąć i zobaczyć jak działa, dzięki czemu lepiej zrozumiecie sposób funkcjonowania urządzeń wodociągowych i proces gospodarczego pozyskiwania wody.
Muzeum Mydła i Historii Brudu
Bydgoszcz atrakcje oferuje bardzo ekscentryczne. Takim miejscem jest niewątpliwie Muzeum Mydła i Historii Brudu. To co zainspirowało twórców do powstania tak oryginalnej atrakcji to rozwijający się w mieście w XIX wieku przemysł chemiczny. Produkowano tu także mydła, które eksportowano do wielu krajów Europy.
Muzeum Mydła i Historii Brudu w ciekawy i zabawny sposób przeniesie Was w podróż od średniowiecza aż po współczesność. Zobaczycie jak wyglądały dawne łaźnie, pierwsze przenośne toalety, żeliwne wanny oraz tarki do prania. Zgromadzono tu także ciekawą kolekcję mydeł z różnych zakątków świata. Niewątpliwą atrakcją jaka czeka na Was w muzeum jest także stworzenie swojego, niepowtarzalnego i wyjątkowego mydełka, które będzie świetną pamiątką z tego miejsca.
Muzeum Fotografii
Na Szlaku TeH2O znajdziemy wyjątkowe miejsce związane z historią fotografii i zabytkowym sprzętem fotograficznym. Muzeum powstało w listopadzie 2004 roku z inicjatywy inż. Ryszarda Chodyny, dyrektora Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych FOTON (jedynego w Polsce producenta materiałów światłoczułych na podłożu papierowym). W zbiorach muzeum zobaczyć możecie m.in.: aparaty fotograficzne (najstarszy z nich to drewniany aparat studyjny z końca XIX wieku z obiektywem firmy Rodenstock), powiększalniki, kamery filmowe, projektory, fotografie, książki i czasopisma związane z fotografią. Większość eksponatów to dary od firm, instytucji i osób prywatnych. Muzeum jest organizatorem wielu bydgoskich wydarzeń związanych z fotografią np. spotkania autorskie, otwarte przeglądy portfolio czy plenery fotograficzne.
Warzelnia Piwa – Bydgoszcz atrakcje
Jedną z prężniej działających gałęzi przemysłu w Bydgoszczy było browarnictwo. W szczytowym momencie w mieście działało 10 browarów i kilka mniejszych zakładów produkcyjnych. W czasach współczesnych największy zakład, Browary Bydgoskie, warzyły piwo popularnej marki Kujawiak. Zakłady, które założono w 1858 roku, nie przetrwały jednak próby czasu i zamknięto je w 2006 roku.
Obecnie o piwowarskiej historii miasta przypomina zakład rzemieślniczy Warzelnia Piwa, który kontynuuje piwne tradycje w Bydgoszczy. Miejsce to jest pięknie położone nad Wyspą Młyńską. Browar znajduje się w zabytkowym budynku, a jego wnętrza wypełnia miedziana instalacja browarnicza i pamiątki po nieistniejących zakładach. Warzone jest tu kilka rodzajów piw (m.in. Koźlak bydgoski), które można połączyć z daniami warzelnianej restauracji.
Muzeum Kanału Bydgoskiego
Wyjątkowym miejscem związanym z Kanałem Bydgoskim i Bydgoskim Węzłem Wodnym jest Muzeum Kanału Bydgoskiego. W czerwcu 2021 roku muzeum zyskało nową siedzibę, która położona jest około 100 metrów od pięknych terenów spacerowych nad kanałem. W placówce oglądać można zdjęcia i eksponaty przedstawiające Kanał Bydgoski, pracę oraz życie codzienne toczące się nad Kanałem oraz Brdą. Największą atrakcją muzeum jest wystawa Kanał Bydgoski – historia i rola, na której zobaczycie liczne makiety śluz Kanału Bydgoskiego, obraz Christiana Rode pt. Fryderyk Wielki oglądający plany Kanału Bydgoskiego czy też łódź wioślarską z 1910 roku, którą pływano po Brdzie i Kanale jeszcze w II połowie XX wieku. W muzeum prowadzone są także lekcje muzealne związane z historią Kanału Bydgoskiego oraz żeglugą śródlądową.
Intorligatornia
Są takie zawody, które z roku na rok zanikają. Jednym z nich jest introligator – rzemieślnik zajmujący się ręcznym oprawianiem książek oraz zdobieniem opraw. Bydgoszcz to miasto, które miało liczną reprezentację, złożoną z samodzielnych mistrzów oraz czeladników zajmujących się tym właśnie rzemiosłem. Nadal przywraca się tutaj blask starym książkom i daje im nowe życie. Na jednej z głównych ulic miasta (Długa 39) do dziś znajduje się Introligatornia przy Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy. Wewnątrz znajdują się liczne zabytkowe maszyny i sprzęty introligatorskie. Jest to miejsce z duszą, gdzie każda trafiająca książka zostanie odnowiona w mistrzowski sposób i będzie służyła kolejnych pokoleniom.
Dawna Gazownia Miejska
Budynek Dawnej Gazowni Miejskiej to miejsce, które jest nierozerwalnie związane Bydgoszczą. Od początku swojego istnienia (1 października 1860 roku) Gazownia służyła miastu i jego mieszkańcom. To dzięki niej na ulicach Bydgoszczy płonęły latarnie. Pomagała także oświetlić wnętrza budynków, a w późniejszym czasie zaczęła także dostarczać gaz dla przemysłu i gospodarstw domowych.
W 150. rocznicę powstania Dawnej Gazowni Miejskiej w budynku utworzono Izbę Tradycji. Nie zachowały się dawne urządzenia produkcyjne, ale zwiedzający mogą posłuchać opowieści o tajnikach funkcjonowania gazowni i zobaczyć jedyną w Bydgoszczy lampę gazową.
Barka Lemara – Bydgoszcz atrakcje
Historia Bydgoszczy nierozerwalnie wiąże się z przepływającą przez śródmieście rzeką Brdą. To właśnie dzięki żegludze śródlądowej oraz transportowi towarów miasto przeżywało w XIX wieku swój rozkwit. W centrum Bydgoszczy cumowało wiele towarowych barek, na których żyły i pracowały całe kapitańskie rodziny. Barka Lemara jest symbolem tamtych czasów. Wybudowana w 1937 roku w miejscowej stoczni Lloyda Bydgoskiego, w okresie przedwojennym pływała po wodach Polski i Niemiec. Po wojnie pozostawała w czynnej służbie aż do 2006 roku. W 2014 roku rozpoczęto przekształcanie jej wnętrz na żywe muzeum szyperskich tradycji Bydgoszczy. Obecnie na barce możemy poznać sposób życia i warunki pracy rodzin kapitańskich, które na nich mieszkały. Odtworzono m.in. kajutę z kuchnią, sypialnią i salonikiem oraz zebrano tematyczne eksponaty.
Muzeum Farmacji – Bydgoszcz atrakcje
Muzeum Farmacji to historyczne miejsce na mapie Bydgoszczy. Obecnie jest zamknięte z powodu trwających prac remontowych, ale ma szansę wznowić działalność jeszcze w tym roku. Miejsce to zlokalizowane jest w dawnej aptece Pod Łabędziem, która została założona już w 1853 r. W 2003 r. powstało tu prywatne muzeum farmacji, a od 2017 roku zbiory apteczne stały się częścią kolekcji Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Wśród zbiorów muzeum są m.in. akcesoria do wytwarzania leków, utensylia medyczne, pokaźny księgozbiór, a także unikalne w skali kraju laboratorium galenowe z przełomu XIX i XX w. W pomieszczeniach zachowały się także oryginalne meble, co nadaje ekspozycji autentyczny charakter. W kolekcji znajdują się także liczne figurki łabędzi, które zdobiły wnętrze dawnej apteki.
Fabryka Obrabiarek do Drewna
Gdy w 2012 roku utworzono szlak TeH2O na liście atrakcji znajdowało się jeszcze jedno ciekawe miejsce związane z historią Bydgoszczy – Fabryka Obrabiarek do Drewna. FOD to przemysłowa chluba Bydgoszczy. Założona została w XIX wieku, a w 1900 roku zatrudniała już 350 osób. Eksportowała maszyny do obróbki drewna m.in. do Ameryki Południowej. Jej piękne budynki administracyjne i hale produkcyjne zostały wykonane zgodnie z XIX wiecznym stylem przemysłowym i są najciekawszymi architektonicznie budynkami przemysłowymi w mieście. Niestety, na początku 2021 roku fabryka przeniosła swoją produkcję pod Bydgoszcz i poczucie klimatu pracy w wiekowych wnętrzach jest już niemożliwe. Budynki otrzymają nowe przeznaczenie (mieszkalno-usługowe), ale zostaną wpisane do gminnego rejestru zabytków bez możliwości wyburzenia.