Zamki rycerskie w Polsce: 2 perełki i 5 warowni w ruinie

W Polsce mamy 7 zamków należących dawniej do rodów rycerskich. Choć bliższe prawdy będzie stwierdzenie, że są to dwa piękne zamki i trochę ruin – z całej reszty pozostałych może udałoby się złożyć jeden cały zamek. Niestety stan większości z nich jest zły. Gdzie się znajdują? W całkiem ciekawych miejscach. Niektóre z nich są zupełnie zapomniane, inne bardzo dobrze znane. Oto zamki rycerskie w Polsce.

Zamek Wojnowice

Zamek w Wojnowicach jest unikatowym przykładem warowni zbudowanej na wodzie. To jeden z nielicznych obiektów tego typu w naszym kraju.

Pierwsza wzmianka o samej wsi i budowie siedziby rycerskiej w tym miejscu, pochodzi już z 1210 r. Z tego okresu zachowały się też mury w północno-wschodnim narożniku warowni. Z kolei w 1351 r. wieś wzmiankowana była jako majątek rycerski Rittergut nadany Johannowi Skoppowi, rycerzowi księcia piastowskiego Henryka VI Wrocławskiego.

Pierwszy rycerski zamek powstał dużo wcześniej niż obecna warownia, której budowa rozpoczęła się w XIV wieku. Ten wyjątkowy przykład architektury gotycko-renesansowej znajduje się zaledwie 25 kilometrów od Wrocławia. Był siedzibą rodu mieszczańskiego von Schebitz.

Czytaj więcej: Zamek w Wojnowicach – warownia na wodzie

Zamek w Dębnie

Piękny zamek w Dębnie leży w woj. małopolskim w powiecie brzeskim. Ta urokliwa niewielka warownia ma w środku dziedziniec i zachowała się w dobrym stanie. Niegdyś zamek, wtedy jeszcze drewniany, należący do komesa Świętosława z rodu Gryfitów, otaczała fosa.

Świętosławowi Dębno zostało nadane przez Bolesława Wstydliwego w 1274 r. Potem majątkiem władali Pobogowie, a następnie Odrowążowie. Budowę współczesnego zamku około połowy XIV w. zlecił Jakub z Dębna herbu Odrowąż. Co prawda zamek przeszedł renowacje: w stylu renesansowym, a potem barokowym, ale i tak jego pierwotny kształt nie uległ wielkim zmianom. Skromna bryła zamku praktycznie zachowała się w całości.

Zamek w Radzikach Dużych

Zamek rycerski w Radzikach Dużych powstawał w latach 1405-1466 i stanowił przykład najprostszej warowni rycerskiej.  Jego budowę zlecili przedstawiciele rodu Ogończyków (późniejszych Radzikowskich). Warownia opustoszała po najeździe wojsk szwedzkich. Od XIX kiedy to popadła w kompletną ruinę, z pozostałościami zamku nic nie zrobiono. Obecnie dostrzec można zarys murów sięgających kilku metrów, otwory okienne i szczątkowe detale architektoniczne.

Pozostałości zamku w Radzikach Dużych w woj. kujawsko-pomorskim stoją na terenie obecnej szkoły między obiektami gospodarczymi.

Sprawdź lokalizację: Zamek w Radzikach Dużych w Przewodniku Polska Zachwyca.

Zamek Ogrodzieniec

Zamek Ogrodzieniec to najbardziej znana warownia w tym zestawieniu i zarazem kolejna wielka ruina. Choć trzeba przyznać, że Ogrodzieniec wśród ruin rycerskich zamków prezentuje się najlepiej.

Pierwsze umocnienia pojawiły się w tym miejscu już za panowania Bolesława Krzywoustego. Zabudowania te zostały zniszczone podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku. W połowie XIV wieku zbudowano tu zamek gotycki – siedzibę rodu rycerskiego Włodków Sulimczyków. Był on doskonale zabezpieczony przed ewentualnym najazdem – z trzech stron otaczały go skały, a do głównej bramy prowadziła wąska szczelina.

W 1470 roku Zamek Ogrodzieniec przeszedł w ręce bogatych mieszczan krakowskich. Od tego czasu bardzo często zmieniał właścicieli. Od najazdu Szwedów zamek stopniowo upadał. Dziś stanowi jedną z największych atrakcji turystycznych Szlaku Orlich Gniazd.

Czytaj więcej: Zamek Ogrodzieniec 

Zamek w Dobrej

Nie pomylcie się, gdyż zamków w Dobrej mamy w Polsce kilka (jest zamek Karola w Dobrej w woj. dolnośląskim blisko Oleśnicy z 1632 r. i piękny zespół pałacowo-parkowy w Dobrej w woj. opolskim z 1860 r.). Ten rycerski zamek w Dobrej stoi w mieście Dobra w powiecie łobeskim, w woj. zachodniopomorskim. A właściwie stał – dziś to tylko ruina.

Mimo wszystko warto zobaczyć pozostałości murów, bo kryją historię sięgającą XIII w. Wtedy to książę Bogusław IV nakazał budowę zamku, który trafił w ręce rycerza Henryka de Dobere z rodu Heydebreke.

Warownia była wielokrotnie niszczona, m.in. w 1308 r. przez Brandenburczyków. Została jednak odbudowana i ok. 1400 r. stała się jedną z najsilniejszych twierdz na Pomorzu. Władały nią różne rody, aż w końcu zaatakowali ją Szwedzi. Popadający w ruinę zamek rozebrano w XIX w.

Zamek w Mirosławcu

Zamek w Mirosławcu znajduje się w woj. zachodniopomorskim w powiecie wałeckim. To dziś ruina, właściwie trudno odnaleźć jego pozostałości – majdan zamkowy z fosą.

Rycerska warownia w Mirosławcu powstała w XIV wieku i była władana przez ród Wedlów. Do XVIII w. stanowiła jedną z twierdz Pomorza, ale wtedy strawił ją pożar. Z zamku zachowały się jedynie resztki murów przyziemia.

Zamek w Drawnie

To także zaawansowana ruina w woj. zachodniopomorskim. W miejscu zamku rycerskiego w Drawnie z przełomu XIII i XIV wieku zostały dwa kikuty i mury przyziemia.

Zamek nad jeziorem Rudno zbudował ród Wedlów. Warownia w kształcie kwadratu była otoczona murem i fosą. Postawiono ją w miejscu słowiańskiego grodu. Zamek stał się twierdzą krzyżacką w połowie XV w. Następnie przejęły go wojska polskie.

W 1600 r. został przebudowany, ale wkrótce został najechany przez Szwedów. Dzieła zniszczenia dopełnili Rosjanie w trakcie wojny siedmioletniej.