Rogale świętomarcińskie to tradycyjny wielkopolski wypiek. 11 listopada, czyli w dzień świętego Marcina, poznaniacy i turyści tłumnie wyruszają do lokalnych cukierni by delektować się tym niepowtarzalnym rogalem. Czy wiecie jak powstały, co mają wspólnego z kościołem i ile ton rogali zjadamy przez cały rok? Przygotowaliśmy dla Was także sprawdzony przepis na rogale świętomarcińskie. Wypróbowaliśmy go i gwarantujemy, że każdy rogal marciński wyjdzie przepysznie.

Rogale świętomarcińskie – dar dla biednych

rogale świętomarcińskie

Rogale świętomarcińskie powstały około 150 lat temu. Z roku 1860 pochodzi najstarsza reklama tego pysznego wypieku opublikowana w „Dzienniku Poznańskim”. Jednak tradycja pieczenia rogali 11 listopada zapoczątkowana została w 1891 roku. Wtedy właśnie ksiądz Jan Lewicki z parafii św. Marcina w Poznaniu poprosił wiernych, aby przyłączyli się do pomocy potrzebującym. Na apel odpowiedział lokalny cukiernik – Józef Melzer, który upiekł 3 blachy rogali z makiem i ofiarował je biednym. Z roku na rok coraz więcej osób piekło rogale świętomarcińskie – dzięki temu biedni mogli się najeść, a bogatsi kupić rogale wspomagając potrzebujących.

Tony rogali

Rogale świętomarcińskie na stałe zagościły w poznańskich cukierniach. Od 1901 roku przepis przejęło Stowarzyszenie Cukierników, a rogal świętomarciński zaczął być pieczony przez cały rok. Dziś 11 listopada w Poznaniu sprzedaje się 250 ton tych wybornych słodkości. Przez cały rok natomiast sprzedaje się ich około 600 ton!

Aby wypiek mógł nosić nazwę rogala świętomarcińskiego musi uzyskać certyfikat Kapituły Poznańskiego Tradycyjnego Rogala Świętomarcińskiego. W Wielkopolsce w 2016 roku taki tytuł uzyskało 109 cukierni. W 2008 roku nazwa rogal świętomarciński została wpisana do rejestru chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych w Unii Europejskiej.

Tradycyjne rogale świętomarcińskie wypiekane są z ciasta półfrancuskiego. Nadzienie składa się z białego maku oraz cukru, pokruszonych biszkoptów, masy jajecznej, margaryny, orzechów, rodzynek, owoców w syropie lub kandyzowanych oraz aromatu migdałowego. Ciasto wraz z masą makową zawijane jest na kształt podkowy a po upieczeniu lukrowane i posypywane rozdrobnionymi orzechami.

Rogal marciński – przepis teściowej

rogale marcińskie
Rogale marcińskie Fot. Shutterstock (3)

Ten przepis na rogale świętomarcińskie pochodzi prosto z naszego przepiśnika. Wykonane w ten sposób rogale są kruche, delikatne i rozpływające się w ustach. Gwarantujemy, że pokochacie ten smakowity wypiek i na stałe zagości on w waszych domach.

Rogale świętomarcińskie – składniki:

Ciasto:

  • mleko (1 szklanka)
  • masło (225 g)
  • mąka pszenna (3,5 szklanki)
  • suche drożdże (12 g) lub drożdże świeże (24 g)
  • jajko (1 sztuka)
  • cukier (3 łyżki)
  • szczypta soli
  • ekstrakt z wanilii (0,5 łyżeczki)

Nadzienie:

  • biały mak (300 g)
  • masa marcepanowa (100 g)
  • kwaśna śmietana 18 proc. (2 łyżki)
  • cukier puder (3/4 szklanki)
  • orzechy włoskie (100 g)
  • kandyzowana skórka pomarańczowa (2 łyżki)
  • zblanszowane migdały (100 g)
  • biszkopty pokruszone na okruszki (3 sztuki – podłużne)

Do dekoracji:

  • posiekane orzechy włoskie
  • 1 jajko roztrzepane z 1 łyżką mleka
  • lukier

Rogale świętomarcińskie – przygotowanie:

Mieszamy ze sobą: mleko, mąkę, jajko, cukier, szczyptę soli, ekstrakt z wanilii, suche drożdże (w przypadku świeżych robimy wcześniej rozczyn) oraz po połączeniu składników 30 g masła. Ciasto schładzamy około 1 godziny a następnie rozwałkowujemy je na prostokąt o wymiarach około 30 x 15 cm.

Na cieście rozsmarowujemy 195 g masła (pozostawiając brzegi bez masła). 1/3 część ciasta składamy od góry ku środkowi, następnie dolną część składamy tak, by przykryła pierwszą. Sklejamy brzegi i jeszcze raz wałkujemy ciasto na prostokąt o wymiarach około 25 x 17 cm używając niewielkiej ilości mąki do podsypywania. Ponownie składamy ciasto na 3 części, owijamy folią spożywczą i wkładamy do lodówki na 45 minut. Wszystkie czynności powtarzamy 3 razy, schładzając ciasto między wałkowaniami przez około 30 minut. Ciasto na rogale świętomarcińskie owijamy folią i wkładamy do lodówki na kilka godzin lub całą noc. Ciasto wyjmujemy pół godziny przed robieniem rogali.

Sparzony mak i orzechy mielimy razem z migdałami. Masę marcepanową ucieramy mikserem z cukrem pudrem, dodajemy zmielony mak z bakaliami, biszkopty i posiekaną skórkę pomarańczową. Mieszamy ze śmietaną.

Ciasto na rogale świętomarcińskie wałkujemy na prostokąt o wymiarach 65 x 35 cm i nożem kroimy na 12 trójkątów (o długich bokach) i nakładamy nadzienie. Rogale zwijamy zaczynając od najszerszego boku. Pozostawimy do wyrośnięcia około 40 minut.

Rogale  świętomarcińskie smarujemy jajkiem z mlekiem. Pieczemy w 180 stopniach około 20-30 minut. Po ostygnięciu smarujemy lukrem i posypujemy orzeszkami.

SMACZNEGO!