Tatry przeżywają oblężenie, szczególnie najpopularniejsze trasy. Tłumy turystów niestety zostawiają po sobie ślad, a tatrzańska przyroda coraz bardziej cierpi z tego powodu. Tatrzański Park Narodowy postanowił przepłoszyć w inne miejsce jelonka, który był notorycznie zaczepiany przez turystów w drodze na Morskie Oko. Otaczali go, trącali butami, podchodzili za blisko, głaskali, dokarmiali kanapkami. Trudno uwierzyć, do czego są zdolni nieodpowiedzialni turyści. A to nie wszystko!
Warto, abyśmy swoim zachowaniem pokazywali innym dobre nawyki. Od początku istnienia naszego portalu, najważniejsza jest dla nas świadoma turystyka i jej promowanie. Oto Dekalog Turysty – 10 zasad, które musi znać każdy odpowiedzialny obieżyświat, nie tylko na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego.
1. Nie dotykaj, nie drażnij i nie dokarmiaj dzikich zwierząt
Po prostu nie – nie dziel się swoim jedzeniem z dzikimi zwierzętami, choćby nie wiem, jak bardzo prosiły. Jeden z jelonków szczególnie upodobał sobie trasę na Morskie Oko i był tam ostatnio widywany notorycznie. Nauczył się, że może w łatwy sposób wyprosić kanapkę albo jabłko, a nieodpowiedzialni turyści chętnie się na to godzili, oczarowani przez jego śliczne czarne oczęta. Liczyli, że przy okazji będą mogli go pogłaskać. I posuwali się za daleko.
Na jednym z filmów, który trafił do internetu, widać szczególnie szkodliwe zachowanie turystów. Podchodzili za blisko jelenia, głaskali go, a nawet trącali butami.
W sieci zawrzało, a pod filmem pojawiło się wiele epitetów od internautów, którzy w jasny sposób napisali co myślą o takim zachowaniu turystów. Ten szczególny brak wyobraźni może poskutkować atakiem dzikiego zwierzęcia. Kilka dni później jeleń zaatakował racicą chłopca przy drodze na Morskie Oko.
– Jest to ewidentnie wina człowieka. Podchodzenie zbyt blisko, dotykanie, ale też tutaj wchodzimy na temat płoszenia i drażnienia dzikiego zwierzęcia. On zaczął już też delikatnie atakować – mówi radiu „Eska” Ewa Holek-Krzysztof z Tatrzańskiego Parku Narodowego.
Tatrzański Park Narodowy alarmuje: takie zachowania są prowokowane przez dokarmianie dzikich zwierząt, czego absolutnie nie wolno robić! Nie zachęcajmy zwierząt jedzeniem i nie przyzwyczajajmy do obecności człowieka, bo to zaburza ich naturalne zachowania.
2. Swoje śmieci zabieraj ze sobą
Ten punkt wiąże się bezpośrednio z poprzednim. Resztki jedzenia wabią dzikie zwierzęta, które buszowałyby po śmietnikach, gdyby tylko takie stały na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Oczywiście z tego powodu ich tam nie ma, co niestety wciąż dziwi wielu turystów, oburzonych tym, że nie mają gdzie wyrzucić śmieci. Tymczasem nawet dzieci wiedzą, że swoje śmieci ze szlaku należy zabierać ze sobą! Nie tylko z parku narodowego, ale z lasu, z plaży, z gór. Zewsząd, gdzie nie ma kosza.
W Tatry warto wziąć worek na śmieci i zwyczajnie posprzątać wszystkie papierki, które widzimy przy trasie. To sprzątanie po kimś, wiemy. Jednak zrobimy tym samym dobry uczynek dla przyrody i być może uchronimy dzikie zwierzęta przed zjedzeniem czegoś nieodpowiedniego.
3. Nie hałasuj
Park narodowy nie jest miejscem na wrzaski, czy głośne puszczanie muzyki. Zwierzęta mają szczególnie wrażliwy słuch i łatwo mogą się wystraszyć nieznanych dźwięków. Nie bez przyczyny mówi się o „zanieczyszczeniu hałasem”. Niepotrzebne decybele to także śmieci, których nie powinniśmy emitować, jeśli chcemy być odpowiedzialnymi turystami.
4. Sprawdź pogodę
Poznaj prognozę pogody przede wszystkim dla własnego bezpieczeństwa. W górach aura zmienia się bardzo szybko, a w dodatku w wysokich górach jest dużo zimniej, niż kilkaset metrów niżej. Oceń, czy jesteś przygotowany na zapowiadany deszcz lub śnieg, lub czy powinieneś skrócić albo zmienić trasę. Nie lekceważ ani wiatru, ani opadów, ani zapowiadanych niskich temperatur. W parku narodowym będziesz daleko od wszelkiej infrastruktury, co się tyczy nie tylko Tatr, ale każdego chronionego obszaru na świecie. Będąc świadomym, zapobiegniesz także niepotrzebnemu wzywaniu TOPRu, który zdecydowanie zbyt często interweniuje wobec nieodpowiedzialnych turystów i w sytuacjach, którym mogła zaradzić zwykła zapobiegliwość.
5. Odpowiednio się spakuj
Weź pod uwagę nie tylko pogodę, a więc ubrania dopasowane do aury, ale także prowiant. Przejście szlaków zajmuje co najmniej kilka godzin, a w dodatku będąc w ciągłym ruchu, potrzebujesz więcej kalorii. Dobrze jest mieć w zanadrzu czekoladę, zbożowego batonika, trochę orzechów i suszonych owoców. Koniecznie trzeba także mieć zapas wody, najlepiej z nadwyżką. Podczas wysiłku powinno się pić więcej, a zapas przyda się na wypadek wydłużenia szlaku. Polecamy butelkę z filtrem.
O odpowiednim obuwiu niby nie trzeba nikomu przypominać, ale z drugiej strony są i tacy, którzy w wysokie góry wybierają się w szpilkach lub klapkach. W każdym parku narodowym narazisz się na śmieszność, ubierając się jak na plażę albo na wybieg, ale co ważniejsze, ryzykujesz własnym bezpieczeństwem.
Dowiedz się więcej: Co zabrać w góry? Zobacz, jak się spakować w Tatry i Bieszczady.
6. Bądź w kontakcie
W dobie telefonów komórkowych masz to szczęście, że nawet w górach czy pośród dzikiego lasu możesz być w kontakcie z innymi. Zawsze może się przytrafić brak zasięgu, ale są to coraz rzadsze sytuacje. Nawet w przypadku braku środków na koncie, na numery alarmowe możesz zadzwonić bez problemu. Te do GOPR-u czy TOPR-u powinieneś mieć wbite w telefonie na stałe. Dawaj znać rodzinie lub znajomym, gdzie jesteś. Panika wywołana przez martwiących się na zapas bliskich także była przyczyną niejednej interwencji służb ratunkowych.
7. Nie zbaczaj ze szlaku
Wydeptywanie nowych ścieżek, podążanie poza wyznaczonym szlakiem, deptanie trawy czy, co gorsza, roślin chronionych, to prawdziwa zmora parków narodowych. Możemy przebywać na ich terenie tylko na wyznaczonych obszarach. Chodzenie samopas gdzie oczy poniosą, nie tylko niszczy przyrodę, ale utrudnia interwencję w razie nagłego wypadku.
8. Nie zrywaj roślin
Nie trzeba być botanikiem i znać się na każdym kwiatku rosnącym na terenie parku narodowego, żeby wpoić sobie jedną nadrzędną zasadę. Roślin w parkach narodowych najlepiej w ogóle nie ruszać, nie mówiąc o ich zrywaniu. Niektóre z nich mogą być trujące, część jest pokarmem dla zwierząt. Nie wolno także zrywać owoców. Przy okazji roślin zahaczmy też o grzyby – nie wolno ich zbierać, choćby nie wiem, jak dorodny borowik nam się trafił.
9. Nie kąp się w jeziorach i strumieniach
Na terenach chronionych nie wolno kąpać się w naturalnych zbiornikach. Rześka czysta woda zachęca do zanurzenia w niej stóp, ale tego też nie należy robić. Przekonała się o tym słowacka posłanka kąpiąca się w górskim strumieniu w Tatrach. Romana Tabak wrzuciła na swojego Instagrama zdjęcie, gdy pluska się przy Wodospadach Małej Zimnej Wody. Złamanie przez nią prawa szybko wytknęli jej internauci, słusznie zauważający, że jako parlamentarzystka pani Tabak powinna doskonale wiedzieć, że nie należy tego robić.
10. Nie rozpalaj ognia
W parkach narodowych nie wolno rozpalać ognisk. Owszem, zjedzenie kiełbaski pieczonej na ogniu jest możliwe w niektórych górskich schroniskach, ale to miejsca specjalnie do tego przystosowane. Ponadto za rozpalanie ognia odpowiada najczęściej obsługa i to ona ponosi odpowiedzialność za jego pilnowanie. Podczas przystanku na szlaku podpalenie kawałka drewna czy kupki liści nie powinno nikomu nawet przemknąć przez myśl.
