Zamek w Pieskowej Skale na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, to malowniczo położona twierdza z bogatą historią. Już pierwsza, XIV-wieczna warownia prezentowała się okazale i górowała na Szlaku Orlich Gniazd. Dziś to oddział muzeum na Wawelu odwiedzany w ramach wycieczki po Ojcowskim Parku Narodowym.

Historia pierwszego zamku

Zamek w Pieskowej Skale
Zamek w Pieskowej Skale z drona, fot. Artur Kowalczyk, Polska Zachwyca ©

Sułoszowa to niewielka miejscowość na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, tam też znajduje się zamek. W Pieskowej Skale, a nie na Pieskowej Skale, co warto zaznaczyć gdyż często jest on nazywany błędnie.

Zamek był już wzmiankowany w dokumencie z 1315 r. Kazimierz Wielki zbudował tu warownię będąc elementem łańcucha Orlich Gniazd. Składała się z zamku górnego (niezachowanego, zbudowanego na skale zwanej Dorotką) i dolnego.

Można powiedzieć, że zamek w Pieskowej Skale stał się zbójecką kryjówką za sprawą rodu Szafrańców, której był siedzibą. Stąd wyruszali na wyprawy łupieżcze i napadali na korowody kupców jadących przez Dolinę Prądnika. Krzysztof Szafraniec miał w sobie niewiele z Robin Hooda, bo nie oddawał łupów biednym, a sam się wzbogacał, za co został ścięty na Wawelu.

W XVI wieku przebudowano zamek w stylu renesansowym. Za czasów Michała Zebrzydowskiego stał się on rezydencją, która nie oparła się Szwedom podczas potopu. Pożar w 1718 roku dodatkowo uszkodził twierdzę, a ta została odbudowana w 1768 roku.

Zamek w Pieskowej Skale nie miał szczęścia do pożarów, bo w 1850 roku strawiła go koleja pożoga. Wtedy właśnie przestał istnieć wysoki zamek. Następny wielki ogień przyszedł w czasie powstania styczniowego. W 1863 r. w Pieskowej Skale rozegrała się powstańcza bitwa z wojskami rosyjskimi.

W latach 80. XIX w. na zamku rządzili Mieroszewscy. Przeprowadzano kolejny remont, ale syn prowadzącego prace konserwatorskie, Krzysztof Mieroszewski, sprzedał zamek i roztrwonił majątek. Twierdze przejęła inna rodzina i zbudowała u jej stóp wille. Ostatni prywatni właściciele wyprowadzili się z Pieskowej Skały na początku XX w.

Zamek w Pieskowej Skale wart 60 tysięcy rubli

Zamek w Pieskowej Skale
Zamek w Pieskowej Skale z drona, fot. Artur Kowalczyk, Polska Zachwyca ©

Przed II wojną światową Towarzystwo Akcyjne Pieskowa Skała wykupiło warownię za sumę 60 tys. rubli. Zamek jest własnością państwa od końca II wojny światowej. Przeszedł renowację i stał się częścią wawelskiego muzeum. Znajdują się tam m.in. sarkofagi z XVII w., z pięknymi postaciami zmarłych z rodu Sieniawskich na wiekach (autorstwa rzeźbiarza z Wrocławia, Jana Pfistera).

Sarkofagi zostały wywiezione z kaplicy w Brzeżanach, która została zdewastowana wraz z zamkiem i kościołem w czasie II wojny światowej. Lata wcześniej sarkofagi przetransportowano do Krakowa, dzięki czemu ocalały.

Ojcowski Park Narodowy i Maczuga Herkulesa

zamek w pieskowej skale
Maczuga Herkulesa, w tle zamek w Pieskowej Skale, fot. Shutterstock

Zamek znajduje się w przecudnym Ojcowskim Parku Narodowym, a tuż obok znajdziemy najsłynniejszą skałę parku – Maczugę Herkulesa. Godny podziwu jest też XVI-wieczny kompleks stawów przepływowych z licznymi gatunkami ryb i płazów.

Podczas godów, szlak płazów jest zabezpieczany przez pracowników parku. Chronione gatunki przechodzą nawet przez jezdnię, więc należy na nie zwracać baczną uwagę. Miłośnicy żab, ropuch i traszek mogą podziwiać ich tam całe mnóstwo.

Pieskowa Skała w filmach

Zamek w Pieskowej Skale z drona, fot. Artur Kowalczyk, Polska Zachwyca ©

Zamek jest niemalże rozchwytywanym planem zdjęć filmowych. Zaczęło się od filmu Zacne grzechy z 1963 roku w reżyserii Mieczysława Waśkowskiego. Były też i bardziej znane produkcje, żeby wymienić tylko seriale i filmy: Stawka większa niż życie, Podróż za jeden uśmiech, Janosik, Szkoła żon, Reich, Pierścień i róża, czy nawet Ogniem i mieczem w reż. Jerzego Hoffmana.