Niektóre polskie pałace szlacheckie przyciągają architekturą, przepięknym położeniem lub niesamowitą historią. Oto najciekawsze rezydencje w Polsce, które kiedyś należały do magnackich rodów.
Pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim
Obok kościoła Świętej Trójcy pałac Potockich jest największą atrakcją Radzynia Podlaskiego. Przygotowano w nim część projektu Konstytucji 3 Maja 1791. Powstał w połowie XVIII w. w stylu entre cour et jardin – między dziedzińcem a ogrodem, jako rezydencja reprezentacyjna i obronna. Pałac projektu włoskiego architekta Jakuba Fontany w dużej mierze zniszczyły w 1915 r. wycofujące się wojska rosyjskie, a w 1944 r. – niemieckie.
Pałac Branickich w Białymstoku
Historia znanego rodu zaczęła się w Branicach, niewielkiej miejscowości pod Krakowem (dziś nieistniejącej, to obecnie część Krakowa). To tam powstał pierwszy dwór Branickich. Okazały pałac Branickich w Białymstoku swój obecny kształt zawdzięcza przebudowie w stylu późnobarokowym. Pierwotnie stał tu gotycko-renesansowy zamek z XVI wieku. Miał dwie kondygnacje i był otoczony fosą.
W 1754 roku w posiadłości w Białymstoku powstała Wojskowa Szkoła Budownictwa i Inżynierii. Kolejna uczelnią była Szkoła Akuszeryjna, a następnie w 1773 roku Szkoła Akademicka Zgromadzenia Białostockiego założona przez KEN.
Czytaj więcej: Pałace Branickich – sen o potędze rodu magnatów
Pałac Radziejowskich w Radziejowicach
Pierwotna siedziba rodu Radziejowskich powstała w województwie mazowieckim w powiecie żyrardowskim już w XV wieku. Miejsce zostało wybrane prawdopodobnie ze względu na walory krajobrazowe (bliskie położenie Puszczy Jaktorowskiej) oraz obronne.
Chętnie bywali tu królowie – Jan III Sobieski, Władysław IV i Zygmunt III Waza. Obecnie znajduje się tam Dom Pracy Twórczej.
Czytaj więcej: Pałac w Radziejowicach – uwielbiali go królowie
Pałac Czartoryskich w Gołuchowie
Pałac w Gołuchowie zwany zamkiem w Gołuchowie pierwotnie był wczesnorenesansową budowlą obronną. Późniejsze przebudowy nadały mu bajkowy charakter wystawnego pałacu. Zamek w Gołuchowie to jedno z ciekawszych miejsc w Wielkopolsce.
Zamek w Gołuchowie przestał być własnością Leszczyńskich w 1695 roku. Sprzedano go rodzinie Słuszków. Ta transakcja rozpoczęła ciężki czas dla posiadłości. Zamek w Gołuchowie bardzo często zmieniał właścicieli. W kolejnych latach byli nimi m.in. Chlebowscy, Górowscy oraz Suchorzewscy). Ciągłe zmiany i brak odpowiedniego gospodarza sprawiły, że pałac popadał w coraz większą ruinę.
Strach pomyśleć, co stałoby się z zamkiem w Gołuchowie gdyby, nie wszedł on w posiadanie rodziny Czartoryskich. Zamek w Gołuchowie został przekształcony w zjawiskowy jak na tamte czasy neorenesansowy pałac stylu francuskim.
Czytaj więcej: Zamek w Gołuchowie – warownia zmieniona w pałac
Pałac Ossolińskich Krzyżtopór
Zamek Krzyżtopór jest być może najbardziej interesującym zamkiem w całej Polsce. Zanim wybudowano Wersal była to największa budowla pałacowa w Europie.
Postawił go Krzysztof Ossoliński, szlachcic herbu Topór, który był m.in. marszałkiem Trybunału Wielkiego Koronnego. W 1627 roku rozpoczęła się budowa zamku Krzyżtopór. Budowano go do 1644 roku.
Zamek Krzyżtopór zbudowano w stylu palazzo in fortezza, czyli pałac w fortecy. Jest to posiadłość mająca cechy obronne. Na północy zamku mieściły się ogrody w stylu włoskim. Elewacja była żółta i mieściły się na niej portrety Ossolińskich. Dookoła znajdowała się fosa. Na wejściu znajdują się płaskorzeźby krzyża i toporu. Mają nawiązywać do wiary i herbu Ossolińskich.
Czytaj więcej: Zamek Krzyżtopór – 11 ciekawostek o tajemniczej ruinie
Pałac Poniatowskich w Jabłonnie
Wśród polskich posiadłości Poniatowskich należy wymienić m.in. Jabłonną i Kozienice. Pałac w Jabłonnie wybudowano na polecenie biskupów płockich. W swej historii pałacyk przechodził liczne przebudowy, w tym w 1837 roku przez znanego architekta Henryka Marconiego. Powstały takie pomieszczenia jak garderoba i dodatkowa sypialnia oraz kredens.
Dziś to hotel otoczony angielskim parkiem. Został odnowiony i posiada piękną oranżerię. Organizowane są tam różne uroczystości.
Czytaj także: Najsłynniejsze rody magnackie w historii Polski
Pałac Zamoyskich w Kozłówce
Pałac w Kozłówce to niezwykła rezydencja otoczona obszernym parkiem. Za sprawą rodziny Zamoyskich przekształciła się w jedną z najbardziej reprezentacyjnych siedzib magnackich.
Historia pałacu w Kozłówce sięga XVIII wieku. Rezydencja została zbudowana w latach 1736-1742 dla rodziny Bielińskich. Za projekt odpowiadał najprawdopodobniej włoski architekt Józef Fontana. W 1799 roku majątek trafił w ręce Zamoyskich i należał do nich przez prawie 150 lat.
Od 1979 roku w doskonale zachowanych pałacowych wnętrzach mieści się muzeum. Zobaczymy tu m.in. piece kaflowe i marmurowe kominki z XIX wieku.
Czytaj więcej: Pałac w Kozłówce – rezydencja, która przetrwała najgorsze
Pałac Sanguszków w Lubartowie
W Lubartowie znaleźć możemy pałac Sanguszków, do których należała wieś od XVIII w. Wcześniejszy pałac stał w tym miejscu już w XVI w. Sanguszkowie zbudowali także kościoły i kamienice. Miejscowość nosi nazwę od Lubarta, syna Pawła Karola Sanguszki, a August III przy okazji zmiany nazwy miejscowości nadał jej herb i prawa miejskie.
Pałac Czartoryskich w Puławach
To tutaj Czartoryscy gromadzili wielkie dzieła, takie jak Dama z gronostajem czy Portret młodzieńca autorstwa Rafaela. Tutaj prowadzili swoją politykę i decydowali o losach Polski. Jako mecenasi sztuki przyczynili się do zachowania wielu pamiątek historycznych. Puławy – rezydencja rodu, to dziś uroczy zakątek i perła architektury warta odwiedzenia. Znajdziemy ją w województwie lubelskim na skraju przełomu Wisły.
Czytaj więcej: Puławy – rezydencja Czartoryskich, która zmieniła historię
Pałac Radziwiłłów w Antoninie
Antoni Henryk Radziwiłł zlecił postawienie pałacu myśliwskiego na planie krzyża greckiego. Budynek został zbudowany z drewna w latach 1822-1824.
Drewniana konstrukcja stoi w parku w stylu angielskim z pomnikowymi drzewami. W środku znajdziemy wielką trzypiętrową salę. Pośrodku stoi pojedynczy filar z porożami jeleni. Okalające salę nawy kryją piętra z wejściami do przeróżnych pokoi.
Swego czasu w pałacu gościł Fryderyk Chopin. Posiadłość była także własnością Adolfa Hitlera.
Czytaj więcej: Antonin – pałac Radziwiłłów i własność Hitlera
Pałac Raczyńskich w Rogalinie
Rogalin jest znany ze swojego zespołu pałacowo-parkowego. Pałac był rezydencją hrabiów Raczyńskich. Obok niej rosły piękne ogrody. Posadzono też dęby, które mają już około 700 lat.
Koniecznie trzeba zobaczyć mauzoleum św. Marcelina, które wzorowane było na rzymskich świątyniach, pięknie urządzone pałacowe pokoje oraz stajnię i powozownię. Punktem obowiązkowym jest galeria obrazów. Zobaczymy tam ponad 250 obrazów zbieranych przez Edwarda Raczyńskiego. Możemy podziwiać dzieła Jacka Malczewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Aleksandra Gierymskiego, Jana Matejki, Olgi Boznańskiej, czy też Paula Delaroche.
Czytaj więcej: Dęby rogalińskie – Lech, Czech i Rus